BİREYSEL VE TOPLUMSAL HAFIZA BAĞLAMINDA FOTOĞRAF: GÜLSÜN KARAMUSTAFA’NIN SAHNE VE GÜLLERİM TAHAYYÜLLERİM ADLI ESERLERİNE BİR BAKIŞ

Fotoğraf, ânı yakalamakta, o ânı temsil etmekte, o andaki gerçekliği yansıtmakta ve o andaki gerçekliğe göndermede bulunmaktadır. Fotoğraf geçmişte yaşananlara dair bir belge, geçmişi bugüne taşıyan, o âna ve o andaki gerçekliğe dair hafızayı / belleği harekete geçiren bir imgedir. Bir imge ve belge olarak fotoğraf, bireysel ve toplumsal hafızanın hatırlatıcısı, taşıyıcısı ve aktarıcısıdır. Bu makale, Gülsün Karamustafa’nın bireysel bir anıya ait fotoğrafı üzerinden, o fotoğrafı yeniden tekrar üreterek oluşturduğu eserler üzerinden toplumsal hafızaya dair tanıklıklarını incelmeyi ve değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bireysel anlara ve olaylara ait bilgilerin taşıyıcısı olan fotoğraflar, yeniden üretildiklerinde geçmişi bugüne taşıyarak, geçmişe dair belleğin, şu anda da bir sorgulanması için alan açmaktadır. Bununla birlikte geçmişte görünmeyen toplumsal hafızayı, o an ve şu anda ve de gelecekte görünür kılmaktadır. Betimsel modele dayalı nitel bir araştırma modeliyle incelenen bu makalede, sanatçının bireysel fotoğraflarından ürettiği eserleri üzerinden “unutma” ve “hatırlama” arasındaki bireysel ve toplumsal olan arasındaki ilişki incelenmektedir.