Lubelska etnolingwistyka kognitywna a anglojęzyczna lingwistyka kulturowa. Wybrane problemy

Podstawowe źródła i inspiracje w procesie kształtowania się lubelskiej etnolingwistyki kognitywnej to: badania nad językiem folkloru (bezpośrednio z inspiracji Marii Renaty Mayenowej, pośrednio – Romana Jakobsona i Piotra Bogatyriewa), rosyjska etnolingwistyka (Nikita Tołstoj) i semiotyka (Wiaczesław Iwanow, Władimir Toporow), XVIII- i XiX-wieczna myśl niemiecka (Johann Herder, Wilhelm von Humboldt), wywodząca się niej w dużej mierze amerykańska koncepcja relatywizmu językowego (Franz Boas, Edward Sapir, Benjamin Whorf) oraz kluczowe dla rozwoju prowadzonych w Lublinie badań prace Bronisława Malinowskiego, a zwłaszcza Anny Wierzbickiej. Późniejsze inspiracje językoznawstwem kognitywnym wzbogaciły etnolingwistykę lubelską o ten właśnie wymiar. Po kilkudziesięciu latach istnienia lubelskiej etnolingwistyki autor dokonuje porównania jej dokonań z osiągnięciami anglojęzycznej lingwistyki kulturowej, której szczególny rys, określany jako Cultural Linguistics, wiązany jest z nazwiskami np. Farzada Sharifiana i Gary’ego Palmera. W tym kontekście sygnalizuje też konkretne problemy domagające się rozwiązania w ramach badań nad językiem i kulturą oraz wyzwania, które przed lubelską etnolingwistyką stawiają ich anglojęzyczni koledzy (niekoniecznie związani z Sharifianowską lingwistyką kulturową). W szczególności omawia dwa z nich: problem miejsca i roli tekstów tłumaczonych w programie rekonstrukcji JOS (co podnosił James Underhill) oraz rozumienie samej koncepcji językowego obrazu świata (linguistic worldview) w lubelskiej etnolingwistyce i anglojęzycznej Cultural Linguistics.