Irena Jaros
{"title":"O niewstydach, niewstydnikach i niewstydliwcach w polszczyźnie i innych językach słowiańskich","authors":"Irena Jaros","doi":"10.31743/teka.13353","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Na podstawie polskich oraz innosłowiańskich źródeł historycznych i gwarowych autorka omawia genezę oraz zasięg występowania leksemów niewstyd, niewstydnik, niewstydnica i niewstydliwiec o wspólnym znaczeniu \"człowiek pozbawiony wstydu, nikczemny\". Są to archaizmy, które stosunkowo krótko funkcjonowały w polszczyźnie ogólnej (XVII–XVIII w.). Zostały z niej wyparte przez szerzące się od połowy XVII wieku derywaty bezwstydnik i bezwstydnica. Aktualne występowanie podobnych formacji z prefiksem nie- w języku czeskim oraz ich historyczne poświadczenia ze wszystkich języków wschodniosłowiańskich dowodzą, że były to w przeszłości formy funkcjonujące na dużym terenie Słowiańszczyzny. Na polskim obszarze językowym swoją żywotność dłużej zachowały tylko w gwarach ludowych. Ich obecność, stosunkowo niewielka w Polsce centralnej i północnej, skupia się głównie na południu (Śląsk, Małopolska) i południowym wschodzie.","PeriodicalId":330461,"journal":{"name":"TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych","volume":"3 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2021-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"1","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.31743/teka.13353","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 1

摘要

根据波兰语和其他斯拉夫语的历史和方言资料,作者讨论了具有 "不知羞耻、卑鄙的人 "共同含义的词汇 niewstyd、niewstydnik、niewstydnica 和 niewstydliwiec 的起源和出现范围。这些古语在一般波兰语中使用的时间较短(17-18 世纪)。它们被从 17 世纪中叶开始传播的派生词 bezwstydnik 和 bezwstydnica 所淘汰。目前在捷克语中出现的带有前缀 nie- 的类似词形,以及所有东斯拉夫语的历史证明,这些词形在过去曾在斯拉夫波兰的广大地区发挥作用。在波兰语言区,它们只在民间方言中保留了较长的生命力。它们在波兰中部和北部相对较少,主要集中在南部(西里西亚、小波兰)和东南部。
本文章由计算机程序翻译,如有差异,请以英文原文为准。
O niewstydach, niewstydnikach i niewstydliwcach w polszczyźnie i innych językach słowiańskich
Na podstawie polskich oraz innosłowiańskich źródeł historycznych i gwarowych autorka omawia genezę oraz zasięg występowania leksemów niewstyd, niewstydnik, niewstydnica i niewstydliwiec o wspólnym znaczeniu "człowiek pozbawiony wstydu, nikczemny". Są to archaizmy, które stosunkowo krótko funkcjonowały w polszczyźnie ogólnej (XVII–XVIII w.). Zostały z niej wyparte przez szerzące się od połowy XVII wieku derywaty bezwstydnik i bezwstydnica. Aktualne występowanie podobnych formacji z prefiksem nie- w języku czeskim oraz ich historyczne poświadczenia ze wszystkich języków wschodniosłowiańskich dowodzą, że były to w przeszłości formy funkcjonujące na dużym terenie Słowiańszczyzny. Na polskim obszarze językowym swoją żywotność dłużej zachowały tylko w gwarach ludowych. Ich obecność, stosunkowo niewielka w Polsce centralnej i północnej, skupia się głównie na południu (Śląsk, Małopolska) i południowym wschodzie.
求助全文
通过发布文献求助,成功后即可免费获取论文全文。 去求助
来源期刊
自引率
0.00%
发文量
0
×
引用
GB/T 7714-2015
复制
MLA
复制
APA
复制
导出至
BibTeX EndNote RefMan NoteFirst NoteExpress
×
提示
您的信息不完整,为了账户安全,请先补充。
现在去补充
×
提示
您因"违规操作"
具体请查看互助需知
我知道了
×
提示
确定
请完成安全验证×
copy
已复制链接
快去分享给好友吧!
我知道了
右上角分享
点击右上角分享
0
联系我们:info@booksci.cn Book学术提供免费学术资源搜索服务,方便国内外学者检索中英文文献。致力于提供最便捷和优质的服务体验。 Copyright © 2023 布克学术 All rights reserved.
京ICP备2023020795号-1
ghs 京公网安备 11010802042870号
Book学术文献互助
Book学术文献互助群
群 号:481959085
Book学术官方微信