{"title":"‘MİLLİ BİR FELAKET’ VE YARALARI SARMA ÇABASINDA BİR BASIN Gazetelerde 1939 Erzincan Depremi ve Ulusal Dayanışmanın İnşası","authors":"F. Yildiz, O. Dursun","doi":"10.47998/ikad.875256","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Turkiye’nin yakin tarihindeki en buyuk deprem olarak bilinen 1939 Erzincan Depremi toplumsal bellekte yer etmis aci donemlerden biridir. 27 Aralik 1939 gecesi 02.00 siralarinda meydana gelen depremde 32 bin 962 kisi yasamini yitirmis, 100 bin civarinda vatandas yaralanmis ve sehir butunuyle enkaz haline gelmistir. Bu calismada soz konusu felaketin basinda sunulusu betimsel analiz yontemiyle incelenmistir. Calismanin orneklemini Tan, Cumhuriyet, Aksam ve Ulus gazetelerinin 28 Aralik 1939-31 Ocak 1940 tarihleri arasinda yayimlanan sayilari olusturmaktadir. Calisma kapsaminda dokuman incelemesiyle elde edilen bulgular, donemin sinirli iletisim olanaklari ve mevsim kosullarinin ulasim ve telgraf hatlarinda neden oldugu aksakliklara ragmen gazetelerin, felaketi gecikmeli de olsa cesitli yonleriyle aktarmaya calistigini gostermektedir. Basin kuruluslari, Anadolu Ajansi ve resmi kaynaklarin aciklamalarina dayali enformasyonu sayfalarina yansitmanin yani sira bazi muhabir ve yazarlarini Erzincan’a gondererek olay yerinden haber almislardir. Basinda sunulan baslica icerikler arasinda felaketin etkiledigi yerlerdeki caresizlik, enkaz calismalari, depremzedelerin ihtiyaclari ve talepleri, ulastirilan yardimlar, devlet yetkililerinin felaket bolgelerine yaptigi ziyaretler, can kaybi ve yaralilarin durumu ile maddi hasara iliskin veriler yer almaktadir. Gazetelerde felaketin buyuklugunu gozler onune serecek bicimde iceriklere ve gorsellere yer verilmistir. Bununla birlikte basinin boylesi olaganustu bir surecte ulusal duzeyde bir hassasiyet ve yardimlasma aginin kurulmasinda devletin sesi olarak gorev yaptigi gorulmektedir. Bu surecte gazetelerde ulusal aidiyet bilinci ve duygu birligine dayali olarak ulke genelinde bir dayanismayi saglama cabasi agirliktadir. Resmi soylemin yeniden uretildigi iceriklerde, topyekun bir yardim seferberligine katilmanin milli bir vazife oldugu vurgulanarak devletin tum vatandaslarin destegini bekledigi ifade edilmistir. Ayrica yasanan felaketin yalniz depremzedelerin degil ulusun tum bireylerinin ortak acisi oldugu vurgulanarak ‘milli yas’ soylemiyle ulusal duzeyde bir duygu birligi yaratilmak istenmistir.","PeriodicalId":105102,"journal":{"name":"İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi","volume":"43 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2021-06-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"2","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.47998/ikad.875256","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
‘MİLLİ BİR FELAKET’ VE YARALARI SARMA ÇABASINDA BİR BASIN Gazetelerde 1939 Erzincan Depremi ve Ulusal Dayanışmanın İnşası
Turkiye’nin yakin tarihindeki en buyuk deprem olarak bilinen 1939 Erzincan Depremi toplumsal bellekte yer etmis aci donemlerden biridir. 27 Aralik 1939 gecesi 02.00 siralarinda meydana gelen depremde 32 bin 962 kisi yasamini yitirmis, 100 bin civarinda vatandas yaralanmis ve sehir butunuyle enkaz haline gelmistir. Bu calismada soz konusu felaketin basinda sunulusu betimsel analiz yontemiyle incelenmistir. Calismanin orneklemini Tan, Cumhuriyet, Aksam ve Ulus gazetelerinin 28 Aralik 1939-31 Ocak 1940 tarihleri arasinda yayimlanan sayilari olusturmaktadir. Calisma kapsaminda dokuman incelemesiyle elde edilen bulgular, donemin sinirli iletisim olanaklari ve mevsim kosullarinin ulasim ve telgraf hatlarinda neden oldugu aksakliklara ragmen gazetelerin, felaketi gecikmeli de olsa cesitli yonleriyle aktarmaya calistigini gostermektedir. Basin kuruluslari, Anadolu Ajansi ve resmi kaynaklarin aciklamalarina dayali enformasyonu sayfalarina yansitmanin yani sira bazi muhabir ve yazarlarini Erzincan’a gondererek olay yerinden haber almislardir. Basinda sunulan baslica icerikler arasinda felaketin etkiledigi yerlerdeki caresizlik, enkaz calismalari, depremzedelerin ihtiyaclari ve talepleri, ulastirilan yardimlar, devlet yetkililerinin felaket bolgelerine yaptigi ziyaretler, can kaybi ve yaralilarin durumu ile maddi hasara iliskin veriler yer almaktadir. Gazetelerde felaketin buyuklugunu gozler onune serecek bicimde iceriklere ve gorsellere yer verilmistir. Bununla birlikte basinin boylesi olaganustu bir surecte ulusal duzeyde bir hassasiyet ve yardimlasma aginin kurulmasinda devletin sesi olarak gorev yaptigi gorulmektedir. Bu surecte gazetelerde ulusal aidiyet bilinci ve duygu birligine dayali olarak ulke genelinde bir dayanismayi saglama cabasi agirliktadir. Resmi soylemin yeniden uretildigi iceriklerde, topyekun bir yardim seferberligine katilmanin milli bir vazife oldugu vurgulanarak devletin tum vatandaslarin destegini bekledigi ifade edilmistir. Ayrica yasanan felaketin yalniz depremzedelerin degil ulusun tum bireylerinin ortak acisi oldugu vurgulanarak ‘milli yas’ soylemiyle ulusal duzeyde bir duygu birligi yaratilmak istenmistir.