Fıkhi Filtreleme Metodolojisi - Yeni Bir Fıkhi Yaklaşım

Bu calismanin ana amaci halihazirda cesitli kurumlar tarafindan uygulanan farkli metodolojilere dayanilarak elde edilmis “fikhi uygunluk kriterleri”ne yonelik elestirilere donuk onerilerde bulunmaktir. Ayrica, bu calisma, Islamin birincil kaynaklarindan (Kuran ve Sunnet) elde edilen bulgular isiginda, fikhi uygunluk kriterlerini olusturan metodolojilerde gorulen farkliliklarin standartlastirilmasi icin cozumler uretmeye calismaktadir. Islamin birincil kaynaklari olan Kuran ve Sunnet’ten elde edilen guclu cikarimlar gosterir ki bir firmanin fikhi uygunluk kriterlerine uygun olup olmadigi hakkindaki hakkaniyetli ve adil bir hukum ancak o firmanin kontrolu altinda olan icsel faktorlere bakilarak verilebilinir. Bu calisma ayrica fikhi uygunluk kriterlerinin bir butun halinde Islami finansin temel prensiplerini yansitmasinin onemine ve bu minvalde Bakara Suresi’nin 275’inci ayetinin ruhuna uygun olmasinin elzemligine vurgu yapmaktadir. Bu calismanin halihazirda var olan fikhi uygunluk kriterlerindeki farkliliklardan harmoni/standartlasma uretme potansiyeli ile Islami hassasiyetlere sahip yatirimcilari sagladigi bilinclenme ve guvenilirlik sayesinde daha fazla yatirim yapmaya tesvik etmesi beklenmektedir. Bu calisma kaniksanmis dusunme tarzlarinin disina cikarak, fikhi uygunluk kriterlerinin Islamin birincil kaynaklarina dayanilarak nasil elde edilmesi gerektigi ana sorusuna kapsamli bir sekilde cevap uretmeye calismaktadir. The purpose of this paper is to address to a long-standing criticism of the various Shari’ah screening methodologies implemented by Islamic index providers. This study aims to provide evidences derived from the Islamic sources (Qur’an and Sunnah) and offers a potential solution for the harmonization of Shari’ah screening methodologies. Strong evidences from the Qur’an reveal that the most righteous and fair judgment is provided when the only factors that are considered are the entirely endogenous factors. This study further emphasizes the importance of using a screening methodology that supports the main notions of Islamic finance as a whole, and adheres to the essence of the ayah (Al-Baqarah: 275). This study exhibits a potential towards the harmonization of Shari’ah screening methodologies which encourages the participation of Muslim investors by ensuring better awareness and confidence regarding stock investments. This paper fulfils an identified need to study how Shari’ah screening methodologies can be derived from the Islamic sources yet is based on “out-of-the-box” thinking.