CAN SUBALTERNS ENTERTAIN THEMSELVES? THE RELATIONSHIP BETWEEN ENTERTAINMENT AND POWER INEQUALITIES IN ANCIENT MEDITERRANEAN CIVILIZATIONS

İletişim Çalışmaları MADUN EĞLENEBİLİR Mİ? ANTİK AKDENİZ UYGARLIKLARINDA EĞLENCENİN GÜÇ EŞİTSİZLİKLERİYLE İLİŞKİSİ ÖZ Bir toplumda farklı kesimlerin deneyimlediği eğlence biçimleri ve eğlenen-eğlendiren tarafların kimler olduğu o toplumdaki güç eşitsizliklerinin yansımasıdır. Bu varsayım, çalışma kapsamında, Antik Mısır, Yunan ve Roma uygarlıkları ekseninde incelenmiştir. Söz konusu uygarlıklardaki güç eşitsizliklerinin dezavantajlı taraflarının diğer kesimlerin deneyimlediği eğlence süreçlerinden önemli ölçüde dışlandığı tespit edilmiştir. İncelenen üç uygarlık arasında cinsiyet eşitsizliğinin en keskin yaşandığı Antik Yunan toplumu kadınların eğlence aktivitelerinden dışlanmayı da en ağır yaşadığı uygarlık olmuştur. Roma toplumunda ise köle, kadın, engelli, yaşlı gibi her türden dezavantajlı, yani madun kesimin arenada acımasızca öldürüldüğü eğlence biçimleri deneyimlenmiştir. Tribünlerin Roma toplumundaki hiyerarşiye uygun olarak düzenlendiği amfitiyatrolarda gerçekleşen bu eğlence türüne Roma halkının gösterdiği büyük ilgi eğlencenin kitleselleşmesine ve giderek toplumsal hayat tümünü kaplayacak kadar yaygınlaşmasına yol açmıştır. Antik Mısır'da cinsiyet ve sınıf eşitsizlikleri diğer iki uygarlık kadar keskin olmamakla birlikte yine de eğlenenlerin güç sahipleri, eğlenenlere hizmet edenlerin ise güç ilişkilerinin kadınlar ve köleler gibi dezavantajlı tarafları olduğu tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Eğlence, Boş Zaman Etkinlikleri, Güç Eşitsizlikleri, Madun, Antik Uygarlıklar CAN SUBALTERNS ENTERTAIN THEMSELVES? THE RELATIONSHIP BETWEEN ENTERTAINMENT AND POWER INEQUALITIES IN ANCIENT MEDITERRANEAN CIVILIZATIONS ABSTRACT The entertainment forms experienced by different layers of a society and who entertains whom are the reflection of the power inequalities in that society. This assumption is examined here in ancient Egypt, Greek and Rome. The altern groups of these civilizations have been found to be excluded from the entertainment activities experienced by the advantageous groups of the power inequalities of each society. Ancient Greece where the gender inequalities were experienced most severely among these three societies was also the society of which the women experienced exclusion from entertainment activities most heavily. Ancient Rome experienced highly cruel entertainment activities which included the killing of the disadvantaged groups such as slaves, women, disabled and old people in amphitheaters. The great interest shown by the Roman people to this type of entertainment, which took place in amphitheaters, where the tribunes were arranged in accordance with the hierarchy of Roman society, led to the massification of entertainment and its expansion to cover the entire social life. Although the gender and class inequalities in Ancient Egypt were not as severe as the other two civilizations, the disadvantaged groups of the power inequalities, namely women and slaves were still the party who entertained the entertaining advantageous groups of the same. Keywords: Entertainment, Leisure Activities, Power Inequalities, Subaltern, Ancient Civilizations