Kurumsal Etik Değerlerin Kişisel Etik Yargılara Etkisi: Muhasebe Meslek Mensupları Üzerine Bir Araştırma

Muhasebe meslek mensubunun etik yargısını etkileyen faktörleri belirlemeye çalışan literatürdeki çalışmaların büyük bir kısmı sadece demografik faktörlere odaklanmaktadır. Hâlbuki etik yargıları etkileyen demografik ve kurumsal faktörler birbirini tamamlayıcı niteliktedir. Bu çalışmanın amacı; kurumsal etik değerlerin muhasebe meslek mensuplarının kişisel etik yargıları üzerindeki etkisini ve bu etkinin bazı demografik ve işletme ile ilgili kriterlere göre farklılık gösterip göstermediğini tespit etmektir. Araştırmanın örneklemini, Kayseri SMMM Odası’na kayıtlı bağımlı çalışan muhasebe meslek mensupları oluşturmaktadır (n=271). Veriler, daha önce güvenilirliği ve geçerliliği test edilen ölçeklerden oluşan anket yardımıyla elde edilmiştir. Araştırmanın model ve hipotezlerini test etmek için çoklu regresyon analizi ve Yapısal Eşitlik Modellemesi uygulanmıştır. Araştırma bulgularına göre kurumsal etik değerlerin kişisel etik yargılar üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmakta olup; yüksek seviyedeki kurumsal etik değer meslek mensubunun daha sıkı bir kişisel etik yargıya sahip olmasını sağlamaktadır. Ayrıca cinsiyet ve kurumdaki pozisyon ile kişisel etik yargılar arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu ve üst yönetim ekibinde kadın üye bulunması durumunda yüksek bir etik iklime sahip işletmelerde muhasebe meslek mensubunun oldukça katı bir etik duruşa sahip olacağı da tespit edilmiştir. Son olarak çalışmada; araştırmanın kısıtları, bulgulara ilişkin çıkarımlar ve gelecekte bu konuda araştırma yapacaklara yönelik bazı öneriler sunulmuştur.