The Concept of Conductor in Traditional Turkish Music

Geleneksel Türk müziğinde koro, tarihi boyunca unison anlayışla icra edilmiştir. Osmanlı döneminde çoğunlukla küçük topluluklar halinde icra edilen geleneksel Türk müziği, özellikle Cumhuriyet sonrası daha kalabalık topluluklar halinde icra edilmeye başlanmıştır. Bunu sağlayanlar; Kültür Bakanlığı, TRT, devlet Türk müziği konservatuvarları bünyesinde faaliyet gösteren topluluklar ve birçok ilde çok sayıda kurulmuş bulunan hobi amaçlı özel korolar ve belediye korolarıdır. Bu durum, Türk müziğinin geleneksel icrasında şeflik kavramının önemini arttırmıştır. Ancak Türkiye’de bu alanda genel kabul görmüş bir eğitim sistemi ve standardizasyon bulunmamaktadır. Dolayısıyla şeflik kavramı, genellikle şefin geçmişinden getirdiği kişisel bilgi ve becerileri doğrultusunda şekillenmektedir. Sonuçta, şeflik anlamında uygulama olarak Türk müziği adına tatminkâr olmayan sonuçlarla karşılaşılabilmektedir. Bu makalede tarihsel süreç ve günümüzdeki durum da incelenerek, geleneksel Türk müziği icrasında şefin hangi durumlarda gerekli olduğu sorgulanmakta ve şefin varlığı durumunda sanatsal açıdan daha üst düzeyde bir Türk müziği icrası sağlanabilmesi için çeşitli önerilerde bulunulmaktadır. Çalışmada tarihsel ve betimsel araştırma yöntemleri kullanılmıştır. Çalışmanın amacı, geleneksel Türk müziğinde şeflik kavramı konusunda bir standart oluşmasına katkı sağlamaktır. Kapsamı da bu konuyla sınırlıdır. En temel bulgu ise, konunun devlet Türk müziği konservatuvarları tarafından akademik anlamda ele alınması önerisidir.