{"title":"ՇԱԽՄԱՏԻՍՏԻ ԱՆՀԱՏԱԿԱՆ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԴԵՐԸ ՄՐՑԱԿՑԱՅԻՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԸՆԹԱՑՔՈՒՄ","authors":"Վ. Ղ. Գեղամյան, Լ. Գ. Արոնյան","doi":"10.46991/sbmp/2021.4.1.032","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Հոդվածում ներկայացված են շախմատիստի անձի հիմնական հոգեբանական առանձնահատկությունները՝ հիմնվելով տեսական մոտե- ցումների, դիտարկումների եւ հարցումների վրա, որոնք անցկացվել են բարձր որակավորում ունեցող շախմատիստների շրջանում: Շախմատա- յին մրցումների՝ բազմամյա դիտարկումների արդյունքում բացահայտվել են նաեւ նոր հոգեբանական գործոններ, որոնք հատուկ պահանջներ են դնում շախմատիստի անձի նկատմամբ: Հոգեկան բազմաթիվ հատկությունների շարքում առանձնացվել են նրանք, որոնք գերակշռում են մեծ եւ պատասխանատու մրցումների ժամանակ: Այսպիսով, սահմանվել են շախմատիստի որոշ անհատական առանձնահատկություններ, որոնք անմիջականորեն ազդում են նրա մրցունակության վրա, մասնավորապես՝ սթրեսակայունություն, կամային ջանքեր, ճանաչողական գործընթացների որակ, հոգեմոտոր ընդունա- կություններ եւ հոգեկան վիճակների վերահսկում: Շախմատիստի անձին ներկայացվող հոգեբանական պահանջների ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ կոգնիտիվ գործընթացների դրսեւորումները հատուկ եւ կարեւոր դեր են խաղում նրա մրցակցային գործունեության հաջողության մեջ:","PeriodicalId":441121,"journal":{"name":"Modern Psychology","volume":"27 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2021-05-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Modern Psychology","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.46991/sbmp/2021.4.1.032","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
ՇԱԽՄԱՏԻՍՏԻ ԱՆՀԱՏԱԿԱՆ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԴԵՐԸ ՄՐՑԱԿՑԱՅԻՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԸՆԹԱՑՔՈՒՄ
Հոդվածում ներկայացված են շախմատիստի անձի հիմնական հոգեբանական առանձնահատկությունները՝ հիմնվելով տեսական մոտե- ցումների, դիտարկումների եւ հարցումների վրա, որոնք անցկացվել են բարձր որակավորում ունեցող շախմատիստների շրջանում: Շախմատա- յին մրցումների՝ բազմամյա դիտարկումների արդյունքում բացահայտվել են նաեւ նոր հոգեբանական գործոններ, որոնք հատուկ պահանջներ են դնում շախմատիստի անձի նկատմամբ: Հոգեկան բազմաթիվ հատկությունների շարքում առանձնացվել են նրանք, որոնք գերակշռում են մեծ եւ պատասխանատու մրցումների ժամանակ: Այսպիսով, սահմանվել են շախմատիստի որոշ անհատական առանձնահատկություններ, որոնք անմիջականորեն ազդում են նրա մրցունակության վրա, մասնավորապես՝ սթրեսակայունություն, կամային ջանքեր, ճանաչողական գործընթացների որակ, հոգեմոտոր ընդունա- կություններ եւ հոգեկան վիճակների վերահսկում: Շախմատիստի անձին ներկայացվող հոգեբանական պահանջների ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ կոգնիտիվ գործընթացների դրսեւորումները հատուկ եւ կարեւոր դեր են խաղում նրա մրցակցային գործունեության հաջողության մեջ: