پاسخهای ریختشناسی و فیزیولوژیکی نهال پیوندی انگور بیدانه سفید روی پایه ایرانی و خارجی در شرایط تنش خشکی

Abstract

تنش خشکی اثرات مختلفی بر رشد و متابولیسم گیاهان گذاشته و از مهمترین فاکتور محدود کننده رشد انگور می‌باشد. به­منظور بررسی اثر تنش خشکی بر برخی صفات ریخت شناسی و تبادلات گازی، انگور بیدانه سفید به­صورت خود ریشه و پیوند شده روی انگور رقم رشه و پایه 1103-P انتخاب شدند. این پژوهش به­صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه سطح تیمار تنش خشکی و با چهار تکرار در سالهای 1395-1394 اجرا گردید. تنش خشکی پس از رشد کافی نهال­ها اعمال گردید. زمان رسیدن نهال­ها به سطوح تنش متوسط و تنش شدید به روش وزنی- حجمی تعیین گردید. پایداری غشای سلولی (MSI)، محتوای نسبی آب برگ (RWC)، سطح  برگ (LA)، نسبت وزن خشک برگ به سطح برگ (LMA)، سطح ویژه برگ (SLA)، میزان کلروفیل a , b ، شدت فتوسنتز (A)، هدایت روزنه­ای (gs) و میزان تعرق (E) اندازه­گیری گردید. نتایج نشان داد که تنش خشکی سبب کاهش معنی‌دار MSI و RWC گردید. LA و LMA بین سطوح مختلف تنش اختلاف معنی‌دار نشان داد. در شرایط تنش، مقدار SLA پیوندک روی پایه‌های پیوندی با حالت غیرپیوندی تفاوت معنی‌دار داشت. میزان کلروفیل، شدت فتوسنتز، هدایت روزنه­ای و تعرق با افزایش سطح تنش خشکی به­طور معنی‌دار کاهش یافت. نتایج بررسی صفات مورد اندازه‌گیری بیانگر تأثیر مثبت پایه‌های مورد استفاده بر افزایش میزان تحمل انگور حساس بیدانه سفید پیوندی به شرایط خشکی در مقایسه با گیاهان غیرپیوندی بوده و بر اساس یافته­های این پژوهش پایه ایرانی رشه همانند پایه مشهور 1103-P آمریکایی تحمل خوبی به شرایط تنش خشکی را در پیوندک انگور بیدانه سفید القا نمود.