Struktury narracyjne w edukacji z perspektywy etycznej

Abstract

Celem niniejszego opracowania jest przyjrzenie się temu, w jaki sposób rozmaite dotyczące edukacji problemy natury etycznej powiązane są ze strukturami narracyjnymi, które występują w procesach edukacyjnych. Wywód, oparty o uwagi m.in. Michaela Oakeshotta, Erika H. Eriksona, Richarda Pringa i Arthura C. Danto dotyczy zwłaszcza trzech rodzajów takich narracji: instrumentalnych, obiektywnych i podmiotowych. Narracje instrumentalne, czyli te wykorzystywane przez nauczycieli w procesach dydaktycznych (np. bajki, anegdoty) przywołane są tu w kontekście problemu reprezentacji marginalizowanych grup w systemie szkolnictwa. Narracje obiektywne, dotyczące świata i funkcjonujących w nim systemów społecznych, omawia się tutaj w odniesieniu do zasady moralnej Eriksona, która głosi, że należy czynić drugiemu to, co przyczyni się do jego rozwoju w tej samej mierze w jakiej przyczyni się do naszego. Narracje podmiotowe, a więc te, które opowiadają sobie sami uczniowie i nauczyciele i które dotyczą ich życia, ukazane są w świetle potrzeby moralnego wychowania młodzieży. W każdym z tym przypadków odsłania się obraz perspektywy struktur narracyjnych jako dobrego formalnego odniesienia dla debat nad moralnymi problemami edukacji.