Alman Konsolosluk Raporlarına Göre 1911-1914 Yılları Arasında Osmanlı Liman Kentlerinde Kolera

Abstract

Osmanli cografyasina Rus hacilarla giris yapan 1910 kolera salgini ilk once Temmuz ayinda Erzurum’da goruldukten sonra, basta liman kentleri olmak uzere civar kentlere kisa surede yayilmistir. Yerel Osmanli yoneticileri, yetersiz saglik altyapisina ragmen, karantina tedbirlerine basvurarak salginin yayilmasini engellemeye calismislardir. Alinan tedbirleri yetersiz goren Hanya (Girit) halki, inisiyatifi eline alarak bulasici hastalik tasidigi dusunulen bir geminin kentlerine yanasmasina ve yolcu indirmesine siddetle karsi cikmistir. Yoneticilerin, kimi zaman yerel halkin panige kapilarak kaotik bir ortamin dogmasini onlemek amaciyla, kimi zaman da deniz ticaret ve posta trafiginin aksamasindan kaynakli maddi kayiplarin onune gecmek icin, salgin haberleri ile ilgili gercekleri halktan gizlemeye calistiklari olmustur. Bu makalede kolera salgininin Hayfa, Beyrut, Yafa, Hanya, Samsun, Trabzon, Izmir, Canakkale, Selanik gibi Osmanli liman kentleri ile Adana, Osmaniye, Halep, Tiberya, Şam gibi civar kentlerde yarattigi panik atmosfer ve sonrasinda yasananlar 1911- 1914 arasinda kaleme alinmis olan Alman konsolosluk raporlarina yansidigi kadariyla konu edilmistir. Kolera karsisinda yerel duzeyde yasanan olaylar genel tablo hakkinda fikir vermesi acisindan onemlidir.