Yazır Gölü (Çavdır/Burdur) Sulak Alan Havzasının Hidrojeoloji ve Hidrojeokimyasal İncelemesi

Abstract

Bu calismada Yazir Golu Sulak alan havzasinin jeolojik, hidrojeolojik ve hidrojeokimyasal ozellikleri ayrintili olarak ele alinmistir. Calisma alanindaki litolojik birimler incelendiginde, bolgede alttan ustte dogru Yesilbarak napi, Likya naplari, paraallokton ve neootokton konumlu kaya birimleri yer almaktadir. Bolgede aluvyon ve kirectasi birimlerinden yeraltisuyu alinmaktadir. Yeraltisuyunun yuzeyden derinligi 3.70⎼34.00 m arasinda olculmustur. Calisma alaninda kaynak sularinin genel olarak Ca-Mg-HCO 3 ,Ca-HCO 3 , Ca-Mg-HCO 3 -CO 3 tipi sular oldugu, Yazir Golune ait ornegin ise Ca-Mg-HCO 3 -CO 3 ’li sular fasiyesinde oldugu gorulmektedir. Calisma alaninda ortaya cikan farkli su tipleri bolgedeki kayaclarla temas suresi, suyun miktari, sicakligi ve ortamin basinci gibi faktorlere bagli olarak yeraltisuyunun bilesiminde degisiklikler gerceklesmesine neden olmaktadir. Sularin sulama suyu olarak kullanilabilirliginin degerlendirilmesi icin ABD Tuzluluk laboratuari ve Wilcox diyagramlari ile Artiksal sodyum karbonat (RSC), Gecirgenlik indeksi (PI) ve Magnezyum Tehlikesi (MT) parametreleri kullanilmistir. Havzada yeraltisularinin sulama suyu olarak kullanima uygun oldugu tespit edilmistir. Bolgede yeraltisulari icin en onemli kirletici unsur tarimsal faaliyetlerdir. Bu nedenle, calisma alanindaki yeraltisularinda nitrat icerikleri artmistir. Ayrica, havzadaki su kaynaklarinda Al, As, Cu, Cr, Fe, Mn, Ni, Pb ve Zn gibi agir metal icerikleri incelenmistir. Calisma alanindaki tum sularda kaya su etkilesimi ile iliskili olarak As artisi tespit edilmistir. Ayrica, bolgesel olarak Al, Cr, Fe, Ni ve Zn artislari gozlenmistir. Bu artislarin jeojenik ve antropojenik kokenli oldugu dusunulmektedir. Bu degerler yersel olcekte icme suyu standartlarinda verilen sinir degeri asmaktadir.