Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerinde Vaka Yöneticiliği Yapılan Şizofreni Hastaları Daha Mutlu mu?

Abstract

Şizofreni hastaları için iyileşmeden bahsedilirken belirtilerin olmaması ile yetinilmiş ve mutluluk kavramı genelde göz ardı edilmiştir. Çalışmamızda toplum ruh sağlığı merkezi (TRSM) tarafından takip edilip vaka yöneticisi olan şizofreni hastaları ile sadece poliklinik takibi yapılan remisyondaki şizofreni hastalarının mutluluk düzeylerini ve bu mutluluğu etkilediği düşünülen duygu dışavurumu, hastanın algıladığı destek düzeyi ve yaşam niteliğini karşılaştırmayı amaçladık. En az 1 yıldır düzenli TRSM takibi yapılan ve vaka yöneticisi (VY) olan (n:100) ve poliklinik takibi yapılan en az 3 aydır remisyonda olan (n:100) şizofreni hastaları çalışmaya alındı. Her iki gruba Öznel Mutluluk Ölçeği (ÖMÖ), Algılanan Elde Edilebilir Destek Ölçeği (AEEDÖ), Yaşam Niteliği Ölçeği (YNÖ), Duygu Dışavurum Düzeyi Ölçeği (DDDÖ) uygulandı. ÖMÖ, AEEDÖ, DDDÖ, YNÖ puanları VY olan grupta istatistiki olarak anlamlı farklıydı. Duygu Dışavurum Düzeyini gösteren alt ölçekler ile ÖMÖ puanları arasında negatif korelasyon saptandı. YNÖ ve AEEDÖ puanları ile ÖMÖ puanları arasında ise pozitif korelasyon saptandı. VY olması durumunda AEEDÖ puanlarının ÖMÖ puanları üzerinde aracı bir etkisi olduğu; YNÖ puanlarının aracı bir etkisi olmadığı saptandı. DDDÖ alt ölçekleri olan müdahalecilik, duygusal tepki ve hoşgörü/beklenti düzeylerinin ÖMÖ puanları üzerinde aracı bir etkiye sahip olduğu; hastalığa karşı tutum düzeylerinin aracı etkiye sahip olmadığı saptandı. Şizofreni hastaları için iyileşmeden bahsederken genelde mutluluk göz ardı edilen bir kavramdır. Çalışmamızda TRSM hizmeti kapsamındaki vaka yöneticiliğinin etkisini değerlendirdik ve şizofreni hastalarının mutluluğuna olumlu etkisi olduğunu saptadık.