Dynamics of morbidity of the population with viscerial leishmaniasis in the Republic of Azerbaijan

Abstract

Son illərdə viseral leyşmaniozun qalıq ocaqları aktivləşib və leyşmanioz bütün Azərbaycan Respublikasında yayılıb və dislaziya 46-dan çox rayon və şəhərdə qeydə alınıb. Son 30 il ərzində əhali arasında 660 xəstə müəyyən edilmişdir ki, onlardan 357-si (92,7±1,33) 17 yaşa qədər uşaqlardır. Xüsusilə son 5 il ərzində müəyyən edilmiş xəstələrin sayı hər il artır. Tədqiq olunan ərazilərdə: Şəki, Şamaxı, Ağdam, Ordubad, Cəlilabad, Göyçay, Bərdə, Ağdaş kimi rayonlarda leyşmanioz daşıyıcılarının sayı kifayət qədər miqdarda aşkar edilib. Beləliklə, visserial leyşmanioz hal-hazırda Azərbaycan Respublikası üçün ciddi problemdir və bu problemin həllində elmi əsaslandırılmış mübarizə və profilaktika taktikası tələb olunur. Açar sözlər: leyşmanioz, mığmığa, tropica, profilaktika, törədici Akif Ayyup Salehov Sheyda Talat Shikhaliyeva Fatma Hidayat Huseynova Elmira Ayetulla Hajibeyova Dynamics of morbidity of the population with viscerial leishmaniasis in the Republic of Azerbaijan Abstract In recent years, residual foci of viscerial leishmaniasis has become more active and leishmaniasis has spread throughout the Republic of Azerbaijan and the dislace was registered in more than 46 districts and cities. Over the past 30 years, 660 patients were identified among the population, of which 357 (92,7±1,33) were children under 17 years of age. The number of indentified patients is increasing every year, especially over the past 5 years. The number of carriers of Leishmaniasis – maskits was defected in sufficient numbers in the studied areas: Sheki, Shemakha, Agdam, Ordubad, Zhalilabad, Geogchay, Barda, Agdash. Thus viscerial leishmaniasis is currently a serious problem for the Republic of Azerbaijan, and in solving this problem, scientifically based tactics of control and prevention are required. Keywords: leishmaniasis, mygmyga, tropica, prevention, causative, agent