{"title":"(R)ewolucja prakseologiczna w myśleniu i działaniu pedagogicznym według Dietricha Bennera","authors":"D. Stępkowski","doi":"10.21852/sem.2007.24.30","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Zdaniem Dietricha Bennera (ur. 1941) oderwanie refleksji wychowawczej od rzeczywistości edukacyjnej i jej wyjaśnienie doprowadziło do wielkiego kryzysu współczesnej filozofii wychowania. Benner stwierdza, że jedyną szansą na przezwyciężenie kryzysu jest niejako ponowne odkrycie aktywności (po grecku – praxis ) jako fundamentalnego elementu zarówno rzeczywistości edukacyjnej, jak i teorii edukacji. W pierwszym akapicie artykułu przedstawiono wyjaśnienie praxis jako zjawiska ludzkiego. Benner definiuje tę czynność jako zorientowaną obiektowo i podmiototwórczą. Dlatego praktyka jest postrzegana jako sposób na stawanie się człowiekiem. Istnieje sześć indywidualnych i społecznych przejawów praxis, czyli ekonomii, etyki, pedagogiki, polityki, sztuki i religii. Chociaż każdy z nich, zdaniem Bennera, stał się odrębny w czasach nowożytnych, nadal mają pewne cechy wspólne, takie jak fizyczność, wolność, historia i język. W drugim akapicie opisano praktykę pedagogiczną, a edukację przedstawiono jako zorientowaną na cel i mającą charakter paradoksalny. Trzeci akapit zawiera przegląd dwóch trybów działalności pedagogicznej. Pierwsza, wywodząca się ze starożytności, opiera się na doświadczeniu i nauczaniu społecznym. Drugi tryb powstał w czasach nowożytnych i zakłada, że wychowanie nie jest procesem samorządnym, lecz zapośredniczonym przez instytucje pedagogiczne, których głównym celem jest przygotowanie młodych ludzi do dorosłego życia. Ostatni akapit poświęcony jest zakresowi realizacji praktyki pedagogicznej. Zdaniem Bennera realizacja praktyki pedagogicznej odbywa się w trzech wymiarach, tj. samozaprzeczającej się relacji władzy, wychowania przez nauczanie oraz przejścia do współpracy międzypokoleniowej.","PeriodicalId":52595,"journal":{"name":"Seminare","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-03-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"1","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Seminare","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.21852/sem.2007.24.30","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 1
Abstract
Zdaniem Dietricha Bennera (ur. 1941) oderwanie refleksji wychowawczej od rzeczywistości edukacyjnej i jej wyjaśnienie doprowadziło do wielkiego kryzysu współczesnej filozofii wychowania. Benner stwierdza, że jedyną szansą na przezwyciężenie kryzysu jest niejako ponowne odkrycie aktywności (po grecku – praxis ) jako fundamentalnego elementu zarówno rzeczywistości edukacyjnej, jak i teorii edukacji. W pierwszym akapicie artykułu przedstawiono wyjaśnienie praxis jako zjawiska ludzkiego. Benner definiuje tę czynność jako zorientowaną obiektowo i podmiototwórczą. Dlatego praktyka jest postrzegana jako sposób na stawanie się człowiekiem. Istnieje sześć indywidualnych i społecznych przejawów praxis, czyli ekonomii, etyki, pedagogiki, polityki, sztuki i religii. Chociaż każdy z nich, zdaniem Bennera, stał się odrębny w czasach nowożytnych, nadal mają pewne cechy wspólne, takie jak fizyczność, wolność, historia i język. W drugim akapicie opisano praktykę pedagogiczną, a edukację przedstawiono jako zorientowaną na cel i mającą charakter paradoksalny. Trzeci akapit zawiera przegląd dwóch trybów działalności pedagogicznej. Pierwsza, wywodząca się ze starożytności, opiera się na doświadczeniu i nauczaniu społecznym. Drugi tryb powstał w czasach nowożytnych i zakłada, że wychowanie nie jest procesem samorządnym, lecz zapośredniczonym przez instytucje pedagogiczne, których głównym celem jest przygotowanie młodych ludzi do dorosłego życia. Ostatni akapit poświęcony jest zakresowi realizacji praktyki pedagogicznej. Zdaniem Bennera realizacja praktyki pedagogicznej odbywa się w trzech wymiarach, tj. samozaprzeczającej się relacji władzy, wychowania przez nauczanie oraz przejścia do współpracy międzypokoleniowej.