Hemodiyaliz Hastalarında Uzaktan Malnütrisyon Uygulaması (R-MAPP) Kullanılarak Malnütrisyon ve Sarkopeninin Saptanması

Abstract

Amaç: Hemodiyaliz (HD) hastalarında protein-enerji malnütrisyonu, kas kütlesi ve işlev kaybı sık görülmektedir. Bu çalışmanın amacı; HD hastalarında malnütrisyon ve sarkopeni görülme sıklığını tespit etmektir. Bireyler ve Yöntem: Yaş ortalaması 50.9±13.8 yıl olan 40 hemodiyaliz hastası çalışmaya dahil edilmiştir. Hastalara R-MAPP (Uzaktan Malnütrisyon Uygulaması) taraması yapılmıştır. Bu uygulama Malnütrisyon Evrensel Tarama Aracı (MUST) ve SARC-F (güç, yürümede yardım, sandalyeden kalkma, merdiven çıkma, düşme) tarama araçlarını içermektedir. Ek olarak hastaların biyokimyasal bulguları, el kavrama gücü (EKG) ve biyoelektrik empedans analizi (BİA) verileri alınarak malnütrisyon ve sarkopeni taraması yapılmıştır. Bulgular: Malnütrisyon Evrensel Tarama Aracı’na göre hastaların %35’i malnütrisyon riski altındadır. Hastaların MUST skoru artıkça albümin, kreatinin ve EKG değerleri azalmıştır (p<0.05). SARC-F taramalarına göre hastaların %25’inde sarkopeni görülmektedir. SARC-F skorları ile beden kütle indeksi (BKİ), kas oranı, vücut yağ oranı, total su oranı, EKG, kreatinin, albümin düzeyleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık vardır (p<0.05). Hastaların SARC-F skorları ile vücut yağ oranları pozitif yönlü; kas oranı, total su oranı, EKG, albümin ve kreatinin ile ters yönlü bir korelasyon bulunmuştur (p<0.01). EKG kas oranı, total su oranı, albümin, kreatinin ile pozitif yönlü bir korelasyon; yağ oranı ve BKİ ile ters yönlü bir korelasyon göstermiştir. Lineer regresyon analizine göre kreatinin seviyesi EKG’yi %34 oranında etkilediği bulunurken; vücut yağ oranı %40 oranında etkilemiştir (sırasıyla; R2=0.347, p<0.01, R2=0.400, p<0.01). Sonuç: SARC-F ve EKG hemodiyaliz hastalarında kas gücü ve işlevini tespit etmek için doğru bir araç olabilir. Klinik kullanımı pratik olsa da MUST, HD hastalarında malnütrisyon tespiti için yeterli değildir. Malnütrisyon tespiti için MUST taramasına ek olarak hastaların biyokimyasal bulguları ve diyet örüntüsü değerlendirilmelidir.