Arterial hipertenziyalı xәstәlәrdә ümumi yuxu arteriyasının intimamedia kompleksinin qalınlığı kardiovaskulyar xәstәliklәrin prediktoru kimi

Abstract

Arterial hipertenziya (AH) ürəkdamar xəstəliklərinin əsas risk amillərindən biridir. Son dövrlərdə arteriyaların aterosklerotik zədələnməsini öyrənmək və zədələnmənin həcmi və dərəcəsi haqqında dəqiq məlumat əldə etmək ücün ultrasəs müayinə (USM) üsulundan geniş istifadə olunur. USM üsulu ilə aşkarlanan intimamedia kompleksinin (İMK) qalınlığı insult və miokard infarktının proqnozu haqqında məlumat verir. Problemin aktuallığını nəzərə alaraq, təqdim edilən məqalənin məqsədi AH olan xəstələrdə İMKnin qalınlığınını vəziyyəti ilə aparılan antihipertenziv terapiyanın keyfiyyətini qiymətləndirmək olmuşdur.Tədqiqatın material və metodları. Tədqiqat Akademik M.Mirqasımov adına Respublika Klinik Xəstəxanasının II sinir şöbəsinin bazasında aparılmışdır. Müayinəyə 60 AHsı olan xəstə daxil edilmişdir. Xəstələrin yaşı 5080 yaş arasında olmuşdur. Xəstələrin 34ü qadınlardan və 26sı kişilərdən ibarət olmuşdur. Kişilərin orta yaşı 66,2±15,9 yaş, qadınların isə 67,1±14,8 yaş təşkil etmişdir. AHnin müddəti orta hesabla 15,6±4,9 il təşkil etmişdir. Tədqiqatın nəticələri. Aparılan müayinələrin nəticələrinə əsasən ümumi yuxu arteriyasının (ÜYA) aterosklerotik dəyişiklikləri (İMKnin qalınlığı 0,9 mmdən çox) AHsı olan xəstələrin 51 nəfərində (86,6±5,6%) müşahidə olunmuşdur. İMKnin qalınlığının diffuz artması (>1,3) AH olan xəstələrin yarısından çoxunda (31 nəfərində) müşahidə olunmuşdur (52,6±4,8%). Anamnezdə AHnınmüddəti İMKnin qalınlığına öz təsirini göstərmişdir. 1 ilə qədər olan müddətdə İMKnin qalınlığının artmasının statistik dürüst nəticələri qeyd olunmamışdır (1,0±0,2 mm). AHnın anamnezin müddəti 5 ilə qədər olan xəstələrdə İMQnin artması daha güclü olmuşdur – 1,24±1,1 mm. AHnın anamnezin müddəti 10 ildən çox olan xəstələrdə İMKnin qalınlığı 1,3±1,4 mm təşkil etmişdir. Korelyasion analizin aparılması İMKnin qalınlığının artması ilə hipertenziv anamnezin müddəti arasında güclü əlaqənin olmasını sübut etmişdir (r=0,203). Yekun. AH olan xəstələrdə İMKnin qalınlığının artması aparılan müalicənin qeyriadekvat olmasını subut edir. Bu da kardiovaskulyar xəstəliklərin riskini artırır. Müştərək xəstəlikləri olan pasiyentlərdə ÜYAnın dəyişiklikləri təkcə AHsı olanlarla müqayisədə özünü daha güclü biruzə verir. 2ci tip şəkərli diabet və AH olan xəstələrdə müxtəlif risk amilləri – şəkərli diabetin müddəti, ac qarına qlikemiya,visseral piylənmə, yüksək sıxlıqlı lipoproteinlərin aşağı səviyyəsi İMKnin qalınlığının artmasına ciddi təsir göstərir.