Hedonik Açlık ve Yeme Davranışı İlişkisinin Farklı Beden Kütlelerine Yansıması

Abstract

Amaç: Bu çalışmada, faklı beden kütle indeksi (BKİ) değerlerine sahip yetişkin bireylerin hedonik açlık durumlarının ve yeme davranışının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bireyler ve Yöntem: Çalışmaya yaşları 19-64 yıl arasında değişen, 541 erkek (%42.4) ve 735 kadın (%57.6) olmak üzere toplam 1276 yetişkin birey dahil edilmiştir. Çalışma anketi online olarak (sosyal medya veya e-mail) katılımcılara iletilmiştir. Uygulanan anket formu ile bireylerin bazı demografik özellikleri, beslenme alışkanlıkları, vücut ağırlığı ve boy uzunluğu sorgulanmıştır. Hedonik açlığın değerlendirmesinde Besin Gücü Ölçeği-Tr (BGÖ-Tr), yeme davranışının değerlendirilmesinde Hollanda Yeme Davranışı Anketi ölçekleri kullanılmıştır. Bireyler BKİ sınıflamasına göre üç ayrı gruba ayrılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Bireylerin %57.9’u normal vücut ağırlığına sahipken, %31.2’si fazla kilolu ve %10.9’u obez sınıflamasında yer almaktadır. Çalışma sonunda BGÖ-Tr toplam puanının obez grupta normal gruba göre daha yüksek olduğu saptanmıştır (p<0.05). Hollanda Yeme Davranışı Anketi alt grubundan olan kısıtlayıcı yeme ve duygusal yeme puanının fazla kilolu ve obez bireylerde normal vücut ağırlığına sahip olanlara göre daha yüksek olduğu bulunmuştur (p<0.001). BKİ ile besine ulaşılabilirlik, besin mevcudiyeti, BGÖ-Tr toplam puan, kısıtlayıcı yeme ve duygusal yeme alt grupları arasında anlamlı pozitif korelasyon olduğu bulunmuştur (p<0.05). Bu çalışmada hedonik açlık değerlendirilmesinde kullanılan BGÖ-Tr toplam ve alt skorlarının DEBQ alt ölçeklerinden duygusal yeme ve dışsal yeme ile pozitif ilişkisi olduğu görülmüştür (p<0.001). Sonuç: Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre hedonik açlık ile yeme davranış bozuklukları arasında ilişki olduğu ve obez bireylerin hedonik açlık ve yeme davranış bozuklukları açısından normal vücut ağırlığına sahip bireylere göre daha riskli olduğu görülmüştür.