سارا فروتن, محمود شریعت, میرمسعود خیرخواه زرکش, رحیم سرور
{"title":"ارزیابی روند تکهتکه شدگی شهر ری با استفاده از سنجهها","authors":"سارا فروتن, محمود شریعت, میرمسعود خیرخواه زرکش, رحیم سرور","doi":"10.22059/JTCP.2021.316852.670189","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"مقدمه: کاربری اراضی شهرری در دهههای اخیر در زمینة شهرنشینی رشدی بیسابقه داشته است. تغییرات کاربری اراضی بر شرایط اجتماعی، اقتصادی، و محیط زیست تأثیر میگذارد. گردآوری اطلاعات دربارة این تغییرات برای برنامهریزی و مدیریت بهتر نواحی شهری در توسعة پایدار ضروری است. \nهدف: از این رو، هدف این مقاله این است که برای بررسی بهتر تغییرات کاربری تحت تأثیر توسعه در شهرری و همچنین بررسی یکپارچگی سیمای شهری از شاخص «تکهتکهشدگی» طی سالهای 1367 تا 1397 استفاده شود. سپس، راهکارهایی بر اساس معیارهای مناسب در جهت تعیین نقاط حساس ارائه شود. \nروش: با کمک تصاویر ماهوارة لندست چهار کاربری شهری و مسکونی، زمینهای کشاورزی، فضای سبز، و زمینهای بایر استخراج و میزان تغییرات کاربری اراضی مشخص شد. برای بررسی تکهتکهشدگی سیمای شهرری از سنجههای تعداد لکه، تراکم لکه، و بزرگترین لکه استفاده شد. در بخشی از مطالعه از کراس تب نیز استفاده شد. \nیافتهها: یافتهها نشان داد مساحت کاربری اراضی ساختهشدة شهری و فضای سبز شهری به ترتیب 7/369 و 6/55 هکتار افزایش و زمینهای کشاورزی و زمینهای بایر به ترتیب 8/213 و 5/211 هکتار کاهش داشته است. در کاربری شهری یکپارچگی افزایش یافته است. در کاربری فضای سبز و کشاورزی، به دلیل ایجاد و احداث جادهها، تکهتکهشدگی افزایش داشته است. \nنتیجه: در ادامه بر اساس معیارهای «فاصله از مرز»، «فاصله از راهها»، «مساحت لکهها»، و «اندازة لکهها» راهکارهایی برای تعیین نقاط حساس و شکنندة پوشش گیاهی و مسکونی ارائه شد تا برای بهبود وضعیت آنها برنامهریزی شود. زیرا تغییر کاربری، بهویژه از بین رفتن پوشش گیاهی، بر سیمای سرزمین تأثیر منفی میگذارد.","PeriodicalId":85802,"journal":{"name":"Town and country planning : the quarterly review of the Town and Country Planning Association","volume":"24 1","pages":"1-20"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2021-03-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Town and country planning : the quarterly review of the Town and Country Planning Association","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.22059/JTCP.2021.316852.670189","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
مقدمه: کاربری اراضی شهرری در دهههای اخیر در زمینة شهرنشینی رشدی بیسابقه داشته است. تغییرات کاربری اراضی بر شرایط اجتماعی، اقتصادی، و محیط زیست تأثیر میگذارد. گردآوری اطلاعات دربارة این تغییرات برای برنامهریزی و مدیریت بهتر نواحی شهری در توسعة پایدار ضروری است.
هدف: از این رو، هدف این مقاله این است که برای بررسی بهتر تغییرات کاربری تحت تأثیر توسعه در شهرری و همچنین بررسی یکپارچگی سیمای شهری از شاخص «تکهتکهشدگی» طی سالهای 1367 تا 1397 استفاده شود. سپس، راهکارهایی بر اساس معیارهای مناسب در جهت تعیین نقاط حساس ارائه شود.
روش: با کمک تصاویر ماهوارة لندست چهار کاربری شهری و مسکونی، زمینهای کشاورزی، فضای سبز، و زمینهای بایر استخراج و میزان تغییرات کاربری اراضی مشخص شد. برای بررسی تکهتکهشدگی سیمای شهرری از سنجههای تعداد لکه، تراکم لکه، و بزرگترین لکه استفاده شد. در بخشی از مطالعه از کراس تب نیز استفاده شد.
یافتهها: یافتهها نشان داد مساحت کاربری اراضی ساختهشدة شهری و فضای سبز شهری به ترتیب 7/369 و 6/55 هکتار افزایش و زمینهای کشاورزی و زمینهای بایر به ترتیب 8/213 و 5/211 هکتار کاهش داشته است. در کاربری شهری یکپارچگی افزایش یافته است. در کاربری فضای سبز و کشاورزی، به دلیل ایجاد و احداث جادهها، تکهتکهشدگی افزایش داشته است.
نتیجه: در ادامه بر اساس معیارهای «فاصله از مرز»، «فاصله از راهها»، «مساحت لکهها»، و «اندازة لکهها» راهکارهایی برای تعیین نقاط حساس و شکنندة پوشش گیاهی و مسکونی ارائه شد تا برای بهبود وضعیت آنها برنامهریزی شود. زیرا تغییر کاربری، بهویژه از بین رفتن پوشش گیاهی، بر سیمای سرزمین تأثیر منفی میگذارد.