Doğu Karadeniz’in Geleneksel Yapı Kültürüne Yapı Ustaları Üzerinden Bütüncül Bir Değerlendirme

Abstract

Bu calismanin amaci, yapi ustalarinin kullandiklari yapim teknikleri, malzeme ve yapma bicimlerini inceleyerek Dogu Karadeniz Bolgesi geleneksel yapi kulturu uzerine butuncul bir degerlendirme yapmaktir. Calisma kapsaminda, bolgesel konut yapim teknikleri, literatur arastirmasi verileri ile yapi ustalarindan edinilen bilgiler dogrultusunda ele alinarak geleneksel mimari hem somut hem de somut olmayan degerleri acisindan incelenmektedir. Calisma yontemi, literatur arastirmasi ve belgesellerde sunulan yapi ustalariyla yapilmis mulakatlarin birlikte degerlendirilmesi ve elde edilen verilerin mimari cizimler uzerine aktarilmasindan olusmaktadir. Yapi ustalarini konu alan belgesel arastirmalari kapsaminda, Suha Arin’in 1986’da hazirladigi Karadeniz Geleneksel konutlari ve ustalarini konu alan Sisler Kovulunca Belgeseli ile TRT tarafindan 2005 yilinda yayinlanan Derin Kokler Belgeseli’nin Dogu Karadeniz Evleri’ni konu alan 81. bolumu incelenmistir. Literatur verileri ve belgesellerden elde edilen bilgiler, yapi ustalarinin kullandiklari yapim teknikleri, malzeme ve araclarin anlasilmasi ve insa sureciyle ilgili uygulamalar ve kurallarin ortaya konulmasi, insa surecinin somut ve somut olmayan degerlerinin birlikte belgelenmesi amaciyla degerlendirilmistir. Literatur verileri ve belgesellerden elde edilen bilgiler dogrultusunda, Dogu Karadeniz geleneksel mimarisinin insa surecine yonelik uc boyutlu cizimler hazirlanarak hem yapi olceginde hem de uygulama detaylari uzerinde ustalarin farkli teknikleri uygulama bicimleri gosterilmistir.