Yenikapı 27 Batığı: Gemi Elemanları, Yapım Tekniği ve Yapısal Özellikler

Abstract

Yenikapi (YK) 27 Batigi, 2004-2013 yillari arasinda Istanbul Arkeoloji Muzeleri tarafindan Istanbul/Yenikapi’da yurutulen kurtarma kazilarinda aciga cikarilmistir. Bizans Doneminde Theodosius Limani oldugu belirlenen kazi alaninda bulunan 37 gemi kalintisindan biri olan YK27, buyuk olasilikla ticaret amaciyla kullanilan, MS 8-9. yuzyillara tarihlenen bir yuk gemisidir. Geminin ana yapi elemanlarindan olan omurgasi, karina kaplamalari ve doseklerinin buyuk bir kismi saglam vaziyette bulunmus, su kesimi hatti uzerindeki kismi ve diger donanimlari ise gunumuze ulasmamistir. Bu calisma kapsaminda batigin mevcut ahsap yapi elemanlari detayli olarak incelenerek geminin yapim teknigi ve yapisal ozellikleri aktarilmistir. Bu ozellikler, batigin cagdasi olan diger orneklerle karsilastirmali olarak ele alinarak Akdeniz gemi yapim geleneklerinin gelisim sureci baglaminda degerlendirilmistir. Yenikapi 27 Batiginin ahsap elemanlarinin benzerlerine gore daha iyi korunmus durumda olmasi, orta cagin erken donemlerinde Akdeniz’de gemi geleneklerinde yasanan onemli degisimlerin detaylarinin daha iyi anlasilmasina olanak saglamaktadir. Geminin iskelet sistemini olusturan postalarin farkli dizilimi ve kaplamalarinda kenar baglantilarinin bulunmamasi, YK 27’nin antik gemi yapim geleneklerinden farklilastigini gosteren baslica ozelliklerdir. Genel yapim ozellikleri goz onune alinarak geminin hem antik gelenekler hem de orta cagin erken donemlerinde gelismeye baslayan iskelet-ilk tekniginin bir arada kullanildigi ozgun bir anlayisla insa edildigi tespit edilmistir.