COVID-19 Pandemisi Sürecinde Bireylerin Beslenme Davranışlarının ve Ortorektik Eğilimlerinin Değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışma, pandemi sürecinin ortoreksiya nervoza (ON) üzerindeki etkilerinin anlaşılabilmesi amacıyla, ON eğilimi olan bireyler ile ilişkili faktörlerin belirlenmesi ve bu bireylerin yeme davranışlarının değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Bireyler ve Yöntem: Bu kesitsel çalışma çevrimiçi olarak hazırlanmış anket yardımıyla 19 yaş üzeri, kronik hastalığı ve COVID-19 öyküsü olmayan, gönüllü 699 yetişkin bireyin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Oluşturulmuş anket formunda bireylere ilişkin bazı genel bilgiler ve antropometrik ölçümler ile beslenme alışkanlıklarına ilişkin bilgiler toplanmıştır. Ayrıca ORTO-15 ölçeği ile bireylerin ortorektik eğilimleri belirlenmiştir. Araştırma verileri SPSS programında değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya %21.7’si erkek, %78.3’ü kadın olmak üzere toplam 699 birey dahil edilmiştir. Çalışmaya katılan bireylerin %68.2’sinde ortorektik eğilim saptanmış olup, erkeklerde (%75), çalışanlarda (%76.6), lisansüstü mezunlarında (%79.5) ve normal vücut ağırlığına sahip olanlarda (%76.1) ortorektik eğilimin daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Ortorektik eğilimin tüketilen yiyecek miktarı, evde yemek yeme sıklığı, yemek siparişi verme sıklığı, vitamin ve mineral tüketimleri, ana ve ara öğün tüketimleri gibi bazı beslenme alışkanlıklarını etkilemediği bulunmuştur (p>0.05). Yapılan regresyon analizi sonuçlarına göre bireylerin ortorektik skor puanını, süt-yoğurt, tavuk ve şeker tüketiminde yaşanan değişimlerin arttırdığı saptanmıştır (p<0.05). Sonuç: Sonuç olarak COVID-19 pandemi sürecinde bireylerin yüksek düzeyde ortorektik eğilime sahip oldukları ve bu eğilimin yüksek eğitim seviyesine sahip ideal vücut ağırlığına yakın olan bireylerde daha fazla olduğu belirlenmiştir. Pandemi gibi stresin fazla olduğu dönemde gelişen yeme bozuklukları uzun vadeli olabileceği için bu beslenme bozukluklarının zamanında teşhis edilmesi ve bireylere bu konuda gereken beslenme tedavisinin verilmesi önemlidir.