THE REGIME OF PASSAGE THROUGH THE TURKISH STRAITS UNDER THE MONTREUX STRAITS CONVENTION

Abstract

Karadeniz ve Akdeniz’i birbirine bağlayan Türk Boğazları; Çanakkale Boğazı, Marmara Denizi ve İstanbul Boğazı’ndan oluşturmaktadır. Günümüzde Türk Boğazlarından geçiş rejimi Montreux Boğazlar Sözleşmesi ile düzenlenmiştir. Sözleşme neticesinde ticaret gemileri açısından serbest geçiş ilkesi benimsenmekle birlikte savaş gemileri açısından sınırlayıcı hükümlere yer verilmiştir. Yapılan sınırlandırmalar Türk Boğazlarının ve Karadeniz’in güvenliğinin tesis edilmesi açısından önem arz etmektedir. Rusya’nın Karadeniz’in güvenliğine yönelik endişeleri, Karadeniz’in açık denizlere tek ulaşım noktası olan Türk Boğazlarına ilişkin meselelerde zaman zaman Türkiye ve Rusya’yı karşı karşıya getirmektedir. Türk Boğazlarının yoğunluğu ve geçirilen tehlikeli madde miktarı Türkiye açısından çeşitli riskler barındırmaktadır.