Geri Dönüşüm Süreci İçin Yeni Bir Bulanık Envanter Modeli

Abstract

Kullanım ömrü sona eren ürünlerin çeşitli işlemlerden sonra yeniden kullanılabilir hale getirilmesi çevresel, ekonomik ve sosyal alanlarda insanoğluna birçok fayda sağlar. Çevrenin korunması, hammadde ihtiyacının azalması, kaynakların ekonomik kullanımı ve kirliliğin azaltılması gibi faydaları nedeniyle de geri dönüşüm sektörünün önemi dünya çapında giderek artmaktadır. Bu çalışmada, geri dönüşüm sürecini içeren bulanık bir stok modeli önerilmiştir. İlk olarak, Dobos ve Richter (2003) tarafından geliştirilen sabit talep ve geri dönüş oranlarına sahip genişletilmiş bir üretim/geri dönüşüm modeli atıkların yok edilme süreci ve oluşacak stok düzeyi bakımından yeniden düzenlenmiştir. Ardından talep, marjinal geri alma ve marjinal kullanım oranı parametreleri yamuk bulanık sayı olarak kabul edilip model bulanıklaştırılmıştır. Durulaştırma işlemi için kademeli ortalama entegrasyon temsil yöntemi kullanılmıştır. Böylece birim zamandaki toplam maliyet ve optimal çevrim süresi deterministik değerler olarak ifade edilmiştir. Çözülen problemin sonuçları değerlendirildiğinde, önerilen bulanık stok modelinin temel alınan deterministik stok modeline kıyasla çevrim süresi bakımından daha iyi sonuçlar verdiği gözlemlenmiştir.