Majör Depresyon Bozukluğu Tanili Bir Örneklemde Nörotisizm ve Depresif Belirtiler: Mükemmeliyetçiliğin Düzenleyici Rolü

Abstract

Mükemmeliyetçilik ve nörotisizm kişilik özelliklerinin, majör depresyon bozukluğun (MDB) ortaya çikmasi ve sürdürülmesindeki rolü uzun yillardir farkli araştirmalarda ve çeşitli örneklem gruplarinda araştirilagelmiştir. Son zamanlarda yapilan araştirmalar, bu iki kişilik özelliğinin farkli psikopatolojilerin tedavisinde etkin rol oynadiğini da belirtmektedir. Ancak, hem mükemmeliyetçiliğin hem de nörotisizmin majör depresyon bozukluğu belirtilerinin ortaya çikmasindaki etkisi pek çok bilimsel araştirmada incelenmiş olmasina rağmen, alanyazinda bu iki kişilik özelliğinin etkileşiminin depresif belirtiler üzerindeki etkisini inceleyen bir araştirmaya rastlanmamiştir. Bu nedenle bu çalişmada, nörotisizm ile depresif belirtiler arasindaki ilişkide mükemmeliyetçiliğin düzenleyici rolü incelenmiştir. Araştirmanin örneklemini DSM-5’e göre yalnizca majör depresyon bozukluğu tanisi almiş 90 katilimci oluşturmaktadir. Katilimcilarin tanilarina uzman psikiyatrist tanisi/ön tanisina takiben yapilan DSM-5 Bozukluklari Için Yapilandirilmiş Klinik Görüşme doğrultusunda yapilan değerlendirme ile karar verilmiştir. Araştirmada veri toplama araçlari olarak, Beş Faktör Kişilik Envanteri Kisa Form-Duygusal Tutarsizlik Alt Boyutu, Frost Çok Boyutlu Mükemmeliyetçilik Ölçeği ve Beck Depresyon Envanteri kullanilmiştir. Mükemmeliyetçiliğin düzenleyici rolünü incelemek amaciyla SPSS PROCESS Macro uzantisi araciliğiyla düzenleyici değişken analizi gerçekleştirilmiştir. Sonuçlara göre; nörotisizm ile depresif belirtiler arasindaki ilişkide mükemmeliyetçiliğin düzenleyici rolü vardir. Yani, nörotisizm ve mükemmeliyetçilik kişilik özelliklerinin etkileşimi bireylerin depresiflik düzeylerini etkilemekte, hem nörotisizm hem de mükemmeliyetçilik düzeyi artiş gösterdiğinde bireylerin depresiflik düzeyleri daha da artmaktadir. Bu bulgular, depresif belirtilerin azalmasinda nörotisizm ve mükemmeliyetçilik kişilik özelliklerini birlikte ele almanin önemine vurguda bulunmaktadir.