Taha Çelik, Hadis Mezhep İhtilaf (Beyhakî’nin Tahâvî’ye İtirazları)

Abstract

Islam tarihinde Kur'an ve sunnetin dogru anlasilmasi adina pek cok yontem gelistirilmistir. Ozellikle rivayetlere yaklasim farkliliklari Ehl-i hadis ve Ehl-i rey isimleri ile anilan gruplarin ortaya cikmasina neden olmustur. Sahâbilerin ihtilafinin bir yansimasi olarak sonraki donemlerde mezheplerin rivayetlere bakisi; reyi, hadise tercih eden veya etmeyen seklinde bir ayrima donusmustur. Hanefilerin rey ve kiyasi rivayetlere tercih ve rivayetleri kendi goruslerine gore tevil ettiklerine dair itham edilmeleri mezhebin bu anlamda bir savunma mekanizmasi gelistirerek cevaplar vermesini saglamistir. Bu anlamda Tahâvi, mezhebin rivayetlerini topladigi eseri Şerhu'l-meâni'l-âsar'i kaleme alirken Beyhaki bir asir sonra bu esere 62 konuda itiraz ederek cevap verme yoluna gitmistir. Hadis Mezhep Ihtilaf isimli akademik bir calismada Taha Celik, iki muellifin rivayetlere bakisi ve mezheplerin gorusu etrafinda bu konulari tahlil ederek metodolojilerini tespit etmeye calismistir.