POETS AND HİSTORİANS: AN EVALUATİON ON THE HİSTORİCAL POEMS İN KÂTİP ÇELEBİ'S FEZLEKE

Abstract

Osmanlı tarihleri, siyasi tarihi kronolojik olarak ele almakla birlikte ortaya çıktığı dönemin sosyolojik yapısı, devletin işleyişi, ekonomik gelişmeler, toplumun yaşayış biçimi ve bunların yanında edebî çevre ile ilgili bilgiler de verir. Bu sebeple Osmanlı tarihleri tarih araştırmalarının en temel kaynakları olmakla birlikte bu eserlerde, sosyal bilimlerin hemen her alanı için önem arz eden verilerle karşılaşmak mümkündür. Bu metinler müelliflerinin edebiyat ve özellikle şiirle yakından ilgili olmaları sebebiyle edebiyat tarihi araştırmalarına da katkı sağlayacak veriler sunar. Osmanlı tarihlerinde yaşanmış bir olayın şaire ve şiire malzeme olması ya da bu kitaplarda bir şairin öyküsü, şiiri hakkında bir bilgiye rastlanması tarih ve edebiyatı sıkı ilişkiye sahip iki bilim dalı olarak ortak bir paydada buluşturmaktadır. Bu çalışmada Klasik edebiyat araştırmalarının bir kaynağı olarak mensur Osmanlı tarihleri hakkında genel bir çerçeve çizilecektir. Bu bağlamda zengin bir edebî malzemeye sahip olan Kâtip Çelebi’nin Fezleke’sindeki tarih manzumeleri; müellif, muhteva, işlev ve kaynak bakımından incelenecektir. Eserde tespit edilen manzumelerle bunlara dair tür, konu, vezin vd. bilgiler tablo hâlinde sunulacaktır.