Praktyka pokutna w Starym Testamencie

Abstract

Tekst święty wychodzi od uwagi, że człowiek jako grzesznik potrzebuje nawrócenia, to znaczy jest wezwany do uznania, że ​​potrzebuje przebaczenia za braki, niedoskonałości, niewierność, czyli za popełnione grzechy. Nawrócenie jest kwestią prawdy i uczciwości. Nie można też pominąć faktu powszechności ludzkiego sumienia w poszukiwaniu przebaczenia i pojednania z boskością. Teksty egipskie, mezopotamskie, ugaryckie, greckie i rzymskie potwierdzają w niezwykłym stopniu to wrodzone pragnienie pokoju z Bogiem, a zatem przebaczenia własnych krzywd. Bardziej niż cywilizacja naturalna, cywilizacja objawiona świadczy o tym nie tylko, ale także racjami teologicznymi: Bóg Izraela jest nie tylko Istotą Absolutną, ale także świętą i moralną Osobą, dlatego od stworzeń stworzonych na Jego obraz i podobieństwo wymaga zachowania zgodnie z twoim działaniem. Ze względu na to, że Izrael został wybrany jako Jego naród wybrany, pozostaje on podatny na słabość i niewierność, ale właśnie w tej sytuacji jest powołany do nieustannego nawracania się, a następnie dawania mu przykładu nadziei i gwarancji powodzenia dla innych narodów. Praktyki pokutne, akty nawrócenia w Starym Testamencie są rozproszone po całym tekście, to znaczy, że nawrócenie towarzyszy wszystkim etapom historii zbawienia i nie może być inaczej. Bóg nieustannie wzywa swój lud do nawrócenia przez usta proroków, przez Słowo Boże, które posyła do swoich umiłowanych, ale tak często zbuntowanych dzieci. Lud i jego poszczególni członkowie odpowiadają w duchu posłuszeństwa i uznania prawdy „wszyscy zgrzeszyliśmy, zachowaliśmy się jak głupcy” (por. Jr 14,20; Dn 3,29). Zarówno prywatny, jak i wspólnotowy obrzęd pokutny w Starym Testamencie jest bardzo rozwinięty i bogaty. Głównymi przejawami są: modlitwa, wyznanie grzechów, post, jałmużna, Dzień Pojednania (Jom Kippur), różne krwawe ofiary, gesty, ubiór, płacz, posypanie się popiołem, ablucje (praktykowane zwłaszcza przez faryzeuszy iw Qumran) . Nierzadko prorocy zarzucają formalizmowi te skądinąd imponujące i znaczące praktyki. Jaką wartość miały te praktyki w tamtych czasach, gdy nie było jeszcze sakramentu pojednania? Przede wszystkim wartość samej prawdy: człowiek jako taki jest grzesznikiem, co w języku biblijnym oznacza, że ​​potrzebuje Boga, aby żyć, istnieć i działać zgodnie z Jego planem; oznacza to uznanie Boga za sędziego własnych czynów człowieka; po trzecie, oznacza to, że starotestamentowe praktyki pokutne ukazują bardzo wysoki poziom duchowości Izraela. Oznacza to wreszcie uznanie Boga za miłosiernego, dobrego i sprawiedliwego, hojnego w przebaczaniu i gotowego do pojednania z ludźmi – zbuntowanymi dziećmi, poprzez posłanie im Swego Jednorodzonego Syna jako Baranka złożonego w ofierze i Świadka miłosierdzia Ojca.