KENT MEYDANLARININ ERGONOMİK ÖLÇÜTLER AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ: KADIKÖY RIHTIM MEYDANI ÖRNEĞİ

Abstract

Kentlerin ortak mekâni olan kamusal alanlar, insanlarin fiziksel, algisal ve sosyal ihtiyaclarini karsiladiklari yerlerdir. Insanlarin cevresiyle olan iliskileri sonucunda kamusal alanlarin kendilerine ait karakteristik ozellikleri olusur. Bu karakteristik ozellikler sayesinde kent kimliginin ve kulturunun uretildigi alanlar haline gelirler. Kent meydanlari kent kulturunun, sosyal canliligin ve farkli islevlerin odagindaki kamusal alanlarin basinda gelir. Bu anlamda, butun yas gruplarina, engelli, hasta, yasli, cocuk gibi bedensel farkliliklari olan bireylerin kullanim ihtiyaclarina esit oranda cevap vermesi beklenir. Kullanim gereksinimlerini karsilarken, farkli kullanicilarin rahatinin ve guvenliginin de saglanmasi; meydanlar ve meydani olusturan kentsel donatilarin ergonomik olcutlere uygun olarak tasarlanmasiyla gerceklesir. Bu dogrultuda calismada, Istanbul ilinde kullanici cesitliligi, kullanim yogunlugu ve karma fonksiyonlu yapisi nedeniyle Kadikoy Rihtim Meydani mekânsal, gorsel, termal ve isitsel konfor acisindan incelenmistir. Meydandaki ergonomik kosullar gozlem ve yerinde olcum yoluyla belirlenmistir. Meydani deneyimleyen kentlilerle alanda gorusulerek uygulanan kullanici memnuniyeti anketiyle detayli bir degerlendirme olusturulmustur. Bu anlamda alanin engelli kullanimina uygun olmadigi gibi, isitsel ve termal konfor acisindan da standartlarin oldukca gerisinde kaldigi ortaya cikmistir. Sonuclar gostermektedir ki, kentsel donatilarin tekil olarak ergonomik olcutleri karsilamasi meydanin kullaniminda yeterli olmamakta, butun olarak yeniden planlanmasi gerekmektedir. Kadikoy Rihtim Meydani gibi dogal cevre etkilesimi yogun olan bir alanda temel ergonomik ve estetik olcutlerden uzak meydan tasarimiyla karsilasilmistir. Elde edilen bulgular dogrultusunda oncelikle ozel olarak Kadikoy Rihtim Meydani'nin ergonomik acidan daha iyi bir seviyeye nasil ulasabilecegi ve genel olarak kent meydanlarinin tasariminda ergonominin nasil katki saglayabilecegi uzerine tartisilmistir.