{"title":"KÜRESELLEŞME, SOSYAL AĞLAR VE GÖZETİM TOPLUMU BAĞLAMINDA MAHREMİYET SORUNLARI: INSTAGRAM İÇERİK ANALİZİ","authors":"Kumsal Dilara Özkan","doi":"10.34189/ASBD.8.22.004","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Gozetim gecmisten gunumuze iktidarin gucunu daim kilmak icin basvurmus oldugu bir olgudur. Gozetimin bircok alanda uygulandigi bilinmektedir. Gozetimin ilk ornekleri mimari acidan bilinen panoptikon adli uygulamalar olsa da gunumuzde artarak cok daha cesitli bir hal almistir. Panoptik evren ve teknolojik uygulamalarda karsimiza cikan gozetim olgusu bireylerin de teknolojiyi aktif kullanmasiyla ile mumkun hale gelmektedir. Gonullu olarak kullandigimiz internet ve sosyal aglar bircok kisisel bilgimize sahip olmaktadir. Bireyin paylasim yapma arzusu ve bircok yeni trendin takibi sonucu mahrem bilgilerin paylasimi normallesmis ve bir yasam bicimine donusmustur. Evlerin yatak odalarindan gidilen kamusal mekânlara kadar bireyler bire bir takip edilebilir duruma gelmistir. Ozellikle yeni bir yasam tarzi olarak paylasma kulturunun yerlesmesi icten ice birey olarak farkli ve ozel oldugunu gosterme arzusu ile aciklanabilmektedir. Neden en sevdigimiz yemekleri ya da hayatimizda iyi giden, olumlu unsurlari paylasiyoruz sorusunun karsiliginda gelen cevapla aslinda artik hayatimizi tanimadigimiz insanlara gosterme arzusu yatmaktadir. Calisma kapsaminda Instagram aplikasyonunda gozetim ve dikizleme pratiklerinin uygulandigi ve sosyal medyayi aktif bir sekilde kullanan uc Instagram fenomeninin icerik analizine yer verilmistir. Icerik analizinde Mart 2020 tarihine ait tum paylasimlarin kategoriler uzerinden analizi yer almakta ve uc birimlestirme kategorisi ile de analiz ayrintilandirilmaktadir. Instagram fenomenlerinin seciminde amacli orneklem yontemi kullanilmistir . Calisma sonucunda, orneklem olarak incelenen fenomenlerin paylasimlari ozelinde mahrem algisinin degistigi gozlenmistir. Gozetim kulturu ozelinde paylasimlarin kisisel bilgileri icerdigi ve sosyal aglarin bu bilgileri kamuya acik hale getirdigi gozlemlenmistir.","PeriodicalId":32495,"journal":{"name":"Adam Akademi Sosyal Bilimler Dergisi","volume":"39 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2021-01-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Adam Akademi Sosyal Bilimler Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.34189/ASBD.8.22.004","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Gozetim gecmisten gunumuze iktidarin gucunu daim kilmak icin basvurmus oldugu bir olgudur. Gozetimin bircok alanda uygulandigi bilinmektedir. Gozetimin ilk ornekleri mimari acidan bilinen panoptikon adli uygulamalar olsa da gunumuzde artarak cok daha cesitli bir hal almistir. Panoptik evren ve teknolojik uygulamalarda karsimiza cikan gozetim olgusu bireylerin de teknolojiyi aktif kullanmasiyla ile mumkun hale gelmektedir. Gonullu olarak kullandigimiz internet ve sosyal aglar bircok kisisel bilgimize sahip olmaktadir. Bireyin paylasim yapma arzusu ve bircok yeni trendin takibi sonucu mahrem bilgilerin paylasimi normallesmis ve bir yasam bicimine donusmustur. Evlerin yatak odalarindan gidilen kamusal mekânlara kadar bireyler bire bir takip edilebilir duruma gelmistir. Ozellikle yeni bir yasam tarzi olarak paylasma kulturunun yerlesmesi icten ice birey olarak farkli ve ozel oldugunu gosterme arzusu ile aciklanabilmektedir. Neden en sevdigimiz yemekleri ya da hayatimizda iyi giden, olumlu unsurlari paylasiyoruz sorusunun karsiliginda gelen cevapla aslinda artik hayatimizi tanimadigimiz insanlara gosterme arzusu yatmaktadir. Calisma kapsaminda Instagram aplikasyonunda gozetim ve dikizleme pratiklerinin uygulandigi ve sosyal medyayi aktif bir sekilde kullanan uc Instagram fenomeninin icerik analizine yer verilmistir. Icerik analizinde Mart 2020 tarihine ait tum paylasimlarin kategoriler uzerinden analizi yer almakta ve uc birimlestirme kategorisi ile de analiz ayrintilandirilmaktadir. Instagram fenomenlerinin seciminde amacli orneklem yontemi kullanilmistir . Calisma sonucunda, orneklem olarak incelenen fenomenlerin paylasimlari ozelinde mahrem algisinin degistigi gozlenmistir. Gozetim kulturu ozelinde paylasimlarin kisisel bilgileri icerdigi ve sosyal aglarin bu bilgileri kamuya acik hale getirdigi gozlemlenmistir.