{"title":"Շահեն Սարգսյանը՝ «Արմեն» թատերախմբի հիմնադիր (հայոց լեզուն` սփյուռքի թատերական համակարգում)","authors":"Անահիտ Չթյան","doi":"10.54503/2579-2830-2022.1(7)-152","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Շահեն Սարգսյանը (1910-1966) 1938 թվականից ապրել և աշխատել է Թեհրանում, տարիներ շարունակ վարել «Ժուռնալ դը Թեհրան» ամսագրի արվեստի բաժինը՝ համագործակցելով «Ֆիրդուսի» և «Սաադի» թատրոններին, «Անահիթա» ռադիոկայանին: 1956-ին նա հիմնեց «Գրուհը Հոնարը Մելլի» թատերախումբը: Իր տեսակի մեջ բոլորովին նոր մի կառույց, որը, ամփոփելով անցյալ դարասկզբից երկրում խմորվող նախափորձերը, ճանաչվեց որպես Իրանի ազգային թատրոնի հիմնադիր թատերախումբ: Շուտով, հեռանալով իրանյան թատրոնից, Շահեն Սարգսյանը հայ մշակութային «Արարատ» կազմակերպությանը կից ստեղծեց «Արմեն» թատերախումբը: Շահեն Սարգսյանը, 1960-ականներին հիմնելով «Արմեն» թատերախումբը, Թեհրանի թատերական կյանքը հարստացրեց նշանակալից իրադարձություններով: Միաժամանակ, տարվելով գեղագիտական նորամուծություններով, Սարգսյանը պատշաճ ուշադրությամբ չվերաբերվեց լեզվին առնչվող հարցերին: Հարցեր, որոնց Սփյուռքում և հատկապես Իրանի հայ համայնքում վերաբերվում են հատուկ խստապահանջությամբ: Նրա շուրջ ստեղծվեց մի բարդ իրավիճակ, որը նա չկարողացավ հաղթահարել: Ժամանակ էր պետք, որ համայնքի թատերական գործիչները, լեզվի անաղարտության հարցին տալով առաջնահերթ նշանակություն, զարգացնեին Սարգսյանի նորարարական գաղափարները` դրանով իսկ պահպանելով այն նշանակալից ավանդը, որ ռեժիսորն ունեցավ Իրանի հայ թատրոնում:","PeriodicalId":40461,"journal":{"name":"AM Journal of Art and Media Studies","volume":"8 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1000,"publicationDate":"2022-09-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"AM Journal of Art and Media Studies","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.54503/2579-2830-2022.1(7)-152","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"0","JCRName":"ART","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Շահեն Սարգսյանը (1910-1966) 1938 թվականից ապրել և աշխատել է Թեհրանում, տարիներ շարունակ վարել «Ժուռնալ դը Թեհրան» ամսագրի արվեստի բաժինը՝ համագործակցելով «Ֆիրդուսի» և «Սաադի» թատրոններին, «Անահիթա» ռադիոկայանին: 1956-ին նա հիմնեց «Գրուհը Հոնարը Մելլի» թատերախումբը: Իր տեսակի մեջ բոլորովին նոր մի կառույց, որը, ամփոփելով անցյալ դարասկզբից երկրում խմորվող նախափորձերը, ճանաչվեց որպես Իրանի ազգային թատրոնի հիմնադիր թատերախումբ: Շուտով, հեռանալով իրանյան թատրոնից, Շահեն Սարգսյանը հայ մշակութային «Արարատ» կազմակերպությանը կից ստեղծեց «Արմեն» թատերախումբը: Շահեն Սարգսյանը, 1960-ականներին հիմնելով «Արմեն» թատերախումբը, Թեհրանի թատերական կյանքը հարստացրեց նշանակալից իրադարձություններով: Միաժամանակ, տարվելով գեղագիտական նորամուծություններով, Սարգսյանը պատշաճ ուշադրությամբ չվերաբերվեց լեզվին առնչվող հարցերին: Հարցեր, որոնց Սփյուռքում և հատկապես Իրանի հայ համայնքում վերաբերվում են հատուկ խստապահանջությամբ: Նրա շուրջ ստեղծվեց մի բարդ իրավիճակ, որը նա չկարողացավ հաղթահարել: Ժամանակ էր պետք, որ համայնքի թատերական գործիչները, լեզվի անաղարտության հարցին տալով առաջնահերթ նշանակություն, զարգացնեին Սարգսյանի նորարարական գաղափարները` դրանով իսկ պահպանելով այն նշանակալից ավանդը, որ ռեժիսորն ունեցավ Իրանի հայ թատրոնում: