Müteahhir Dönem Kelâmında Ma‘dûmun Tasavvurunun Keyfiyeti Bağlamında Gerçekleşen Ma‘dûmun Tanımlanmasıyla İlgili Tartışmalar

Abstract

Müteahhirûn dönemi kelâmını diğer dönemlerden ayıran en önemli göstergelerden biri metafizik meselelerin ele alındığı umûr-ı âmme bahisleridir. Kelâm ilminin Meşşâî felsefeyle etkileşimi neticesinde birçok kavram bu bahislerde kelamcılar eliyle yeniden irdelenmiştir. Bu kavramlar arasında en genel ve en kapsamlı olan varlık kavramı ve varlık kavramının karşıtı sayılması sebebiyle yokluk kavramı ön plana çıkmıştır. Varlıkla ilgili pek çok meselenin işlendiği bu bahislerde varlık kavramına paralel olarak yokluk kavramıyla ilgili de pek çok konu ele alınmıştır. Bu bağlamda yapılan çalışma, ma‘dûmla ilgili işlenen konular arasından ma‘dûmun tasavvuruna bağlı olarak gerçekleşen ma‘dûmun tanımlanabilme imkânıyla ilgili tartışmaları ele almakta ve bu tartışmaları tespit etmeyi amaçlamaktadır.