Trabzonlu Mehmed Ma‘rûf ve “Şerh-i Kasîdetu't-Tâ’iyye” Adlı Eseri

Abstract

Klasik Turk edebiyati ile Arap edebiyati arasinda eski ve koklu alakalar mevcuttur. Bunu gosteren hususlardan biri, pek cok Arapca kasidenin Turkce serhlere kaynaklik etmesidir. Ka ‘ b b. Zuheyr'in Bânet Su‘âd kasidesi, Ibnu'n-Nahvi'nin Munferice'si, Busiri'nin Burde'si ile Ibnu'l-Fâriz'in Hamriyye, Râ’iyye ve Tâ’iyye kasideleri Turkce olarak serh edilen metinlerden birkac tanesidir. Dini Arap edebiyatinin en onemli temsilcilerinden olan Ibnu'l-Fâriz'in Turk edebiyatinda serh gelenegine kaynaklik eden kasidelerinden biri, “Tâ” kafiyesiyle yazildigi icin kaside-i Tâ ʼ iyye diye bilinen kasidesidir. Ibnu'l-Fâriz'in manevi miracini, ruhani seyrini tasvir eden ve et-Tâ’iyyetu'l-Kubrâ veya Nazmu's-suluk olarak da bilinen bu kasidenin Turkce olarak ilk serhi XVI. yuzyilda yasamis olan Trabzonlu Mehmed Ma‘ruf'un Şerh-i Kasidetu't-Tâ’iyye adli eseridir. Baslica iki bolumden mutesekkil olan bu makalenin ilk bolumunde Trabzonlu Mehmed Ma‘ruf'un hayati ve eserleri hakkinda bilgi verilmis, ikinci bolumde ise bahsi gecen serh metot, muhteva ve kaynaklar bakimindan incelenmistir.