VARROA MÜCADELESİNDE SENTETİK VE ORGANİK AKARİSİTLERİN KULLANIM OLANAKLARI

Abstract

Bal arilarinin en onemli paraziti olan Varroa spp., bal arilarin hemolenfini emerek koloninin zayiflamasina, ileri asamalarda ise diger hastaliklara karsi daha duyarli hale gelmesine ve koloninin sonmesine sebep olmaktadir. Bu zararli ile mucadele de bircok ruhsatli kimyasal preparat Varroa mucadelesinde etkili olmakta, ancak ayni etken maddenin yogun kullanilmasi parazitin bu kimyasallara karsi bagisiklik kazanmasina neden olmaktadir. Bu kimyasallarin bilincsiz kullanimi arilarin sagliklarini tehdit ettigi gibi ari urunlerinde kalinti birakarak insan sagligini da tehlikeye sokmaktadir. Son yillarda arastirmalar, dogada kolay parcalanan dogal bilesikler olduklari icin ve kimyasal kalinti birakmamasi ve bagisiklik olusturmamasi gibi ozelliklerinden dolayi bitkisel orjinli preparatlara odaklanmistir. Bazi esansiyel yag asitleri ile Varroa mucadelesinde baslica thymol, oksalik asit ve kekik [( Thymus caucasicus ) (Lamiaceae)] yagi olmakla beraber corduk [( Hyssopus officinalis L.) (Lamiaceae)] otu yagi, laktik asit, kostik asit, karanfil [( Syzygium aromaticum L. (Myrtaceae)] yagi, okaliptus [( Eucalyptus globulus ) (Myrtaceae)] yagi ve nane [( Mentha piperita ) (Lamiaceae)] ozutu gibi hem sadece ozut hemde bunlarin karisimi ile yapilan preparatlar kullanilmakta ve basarili sonuclar alinmaktadir. Bu derleme calismasinda hem sentetik kimyasallarin etkinligi ve bazi olumsuz etkilerinden bahsedilirken, ayni zamanda bu organik etken maddelerin Varroa ve bal arilari uzerindeki kullanim olanaklarina da deginilecektir.