Türkiye’de Vergi Harcamalarının Gelişimi: 2015-2021

Abstract

Gunumuzde pek cok ulkede belirli ekonomik ve sosyal amaclarin daha etkin ve hizli sekilde gerceklestirilmesi amaciyla vergi harcamalari yogun sekilde uygulanmaktadir. Vergi harcamalari genel olarak vazgecilen vergi gelirlerini ifade etmektedir ve uygulamada vergi muafiyeti ve istisnalari, indirimler, mahsuplar, dusuk vergi oranlari ve vergi ertelemeleri seklinde karsimiza cikmaktadir. Kamu ekonomisi bakimindan vergi kaybina yol acan uygulamalar olan vergi harcamalari, ayni zamanda kamu harcamalarinin bir turu olarak kabul edilmektedir. Dolayisiyla gelir ve harcama politikalari bakimindan vergi harcamalarinin kamu ekonomisinde etkin sekilde uygulanmasi onem arz etmektedir. Turkiye’de vergi harcamalarinin gelisimini analiz etmek amaciyla hazirlanan bu calismada, oncelikle vergi harcamalari kavrami, teorik cercevesi ve uygulamalari incelenmis, daha sonra Turkiye’de 2015-2021 donemi vergi harcamalari tahminleri kullanilarak vergi harcamalarinin buyuklugu, artis oranlari, vergi turlerine gore dagilimi, cesitli makro gostergelere oranlari analiz edilmistir. Daha sonra vergi harcamalarinin fonksiyonel dagilimina yer verilerek bu harcamalarin hangi alanlara yoneldigi tespit edilmistir. Son olarak cesitli ulkelerde vergi harcamalarinin Gayrisafi Yurt Ici Hasilaya oranlari incelenerek Turkiye’nin durumu ortaya konulmaya calisilmistir. Calismadan elde edilen sonuclar, Turkiye’de ozellikle son yillarda ekonomiyi canlandirmak icin diger politika onlemlerinin yani sira vergi harcamalarinin aktif bir maliye politikasi araci olarak yogun sekilde uygulandigini ortaya koymaktadir. Ayrica vergi harcamalarinda verimlilik ve etkinligin artirilmasi ve mali saydamligin saglanmasi durumunda vergi harcamalarinin Turkiye’nin ekonomik performansina olumlu katkilar saglayacagi ongorulmektedir.