{"title":"Mâder-i Mevlânâ Mümine Hatun’a Yazılan Manzumeler","authors":"Zeynep Koyuncu","doi":"10.21497/SEFAD.944085","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Hz. Mevlânâ (o. 1273) ve eserleri Osmanli toplumuna derinden tesir etmis, bu etki klasik Turk edebiyatina da yansimis, Mevlevi olsun ya da olmasin bircok divan sairi eserlerini Mevlevilik unsurlari ile suslemistir. Bunun yani sira Mevlânâ icin methiyeler yazilmis, bu siirlerde Mevlânâ’nin yakin cevresi ve aile fertlerinden de bahsedilmistir. Mevlevi sairler Mevlânâ’nin annesi Mumine Hatun’u tipki Mevlânâ’yi andiklari gibi anip ovmus, Mâder-i Mevlânâ’ya hurmetlerini siirle ifade etmislerdir. Mevlevi seyh ve edibi Ahmet Midhat Beytur (o. 1971) Mumine Hatun icin bir kita yazmis, son donem Mevlevi seyh ve sairlerinden Ahmed Remzi Akyurek (o. 1944) Bir Gunluk Karaman Seyahatnamesi icinde gecen bes beyitlik bir tegazzulu Karaman Mevlevihanesi’ni ziyareti esnasinda Mâder-i Mevlânâ’nin manevi huzuruna sunmustur. Zira Mevlevi adabina gore bir “berg-i sebz” ile de olsa hediye vermek gerekir. Mevlevilikte kutsal sayilan 9 ve 18 sayilari hediyelesirken de gecerli olmustur. Mâder-i Mevlânâ icin 18 beyitten olusan bir kaside kim oldugunu tespit edilemeyen Gâlib (o. ?) mahlasli Mevlevi bir saire aittir. Gâlib’in talik hatli levha seklindeki kasidesini gorup cok begenen Hattat Giritli Şukru (o. ?) once bu kasidenin sonuna nesih hatla 4 beyit eklemis, ardindan kendisi de 19 beyitlik nesih hatli ayri bir kaside yazmistir. Bu levha gunumuzde Karaman Mevlevihânesi’ndedir. Eldeki calismada Mâder-i Mevlânâ hakkinda kaynaklarda yer alan kisitli bilgi verildikten sonra onun icin yazilmis dort manzume bir araya getirilmistir. Incelenen siirlerin tamaminda Mevlânâ’nin annesinin cesitli sifatlarla ovuldugu, annelik vasfi ve dini unsurlar ile kendisinden himmet, yardim, merhamet istendigi gorulmustur.","PeriodicalId":40468,"journal":{"name":"Selcuk Universitesi Edebiyat Fakultesi Dergisi-Selcuk University Journal of Faculty of Letters","volume":"1 1","pages":"253-270"},"PeriodicalIF":0.2000,"publicationDate":"2021-05-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Selcuk Universitesi Edebiyat Fakultesi Dergisi-Selcuk University Journal of Faculty of Letters","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.21497/SEFAD.944085","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"0","JCRName":"HUMANITIES, MULTIDISCIPLINARY","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Hz. Mevlânâ (o. 1273) ve eserleri Osmanli toplumuna derinden tesir etmis, bu etki klasik Turk edebiyatina da yansimis, Mevlevi olsun ya da olmasin bircok divan sairi eserlerini Mevlevilik unsurlari ile suslemistir. Bunun yani sira Mevlânâ icin methiyeler yazilmis, bu siirlerde Mevlânâ’nin yakin cevresi ve aile fertlerinden de bahsedilmistir. Mevlevi sairler Mevlânâ’nin annesi Mumine Hatun’u tipki Mevlânâ’yi andiklari gibi anip ovmus, Mâder-i Mevlânâ’ya hurmetlerini siirle ifade etmislerdir. Mevlevi seyh ve edibi Ahmet Midhat Beytur (o. 1971) Mumine Hatun icin bir kita yazmis, son donem Mevlevi seyh ve sairlerinden Ahmed Remzi Akyurek (o. 1944) Bir Gunluk Karaman Seyahatnamesi icinde gecen bes beyitlik bir tegazzulu Karaman Mevlevihanesi’ni ziyareti esnasinda Mâder-i Mevlânâ’nin manevi huzuruna sunmustur. Zira Mevlevi adabina gore bir “berg-i sebz” ile de olsa hediye vermek gerekir. Mevlevilikte kutsal sayilan 9 ve 18 sayilari hediyelesirken de gecerli olmustur. Mâder-i Mevlânâ icin 18 beyitten olusan bir kaside kim oldugunu tespit edilemeyen Gâlib (o. ?) mahlasli Mevlevi bir saire aittir. Gâlib’in talik hatli levha seklindeki kasidesini gorup cok begenen Hattat Giritli Şukru (o. ?) once bu kasidenin sonuna nesih hatla 4 beyit eklemis, ardindan kendisi de 19 beyitlik nesih hatli ayri bir kaside yazmistir. Bu levha gunumuzde Karaman Mevlevihânesi’ndedir. Eldeki calismada Mâder-i Mevlânâ hakkinda kaynaklarda yer alan kisitli bilgi verildikten sonra onun icin yazilmis dort manzume bir araya getirilmistir. Incelenen siirlerin tamaminda Mevlânâ’nin annesinin cesitli sifatlarla ovuldugu, annelik vasfi ve dini unsurlar ile kendisinden himmet, yardim, merhamet istendigi gorulmustur.