Emîr Mu‘izzî Dîvânı’nda Sultan Melikşâh, Nizâmülmülk, Fahrülmülk, Terken Hâtun ve Mucîrüddevle İçin Yazılan Mersiyeler

Abstract

Buyuk Selcuklu Devleti sarayinda melikussu‘arâ unvaniyla yarim asri askin bir sure  bulunan Emir Mu‘izzi (ol. 518-521/1124-1127), methiye konulu siir yazma ozelligiyle  esas kimligini kazanmis Buyuk Selcuklu tarihi ve kulturu acisindan onemli bir edebi  sahsiyettir. Sultan Alp Arslan’in sairi olan babasi Burhâni sayesinde cocuklugundan  itibaren saray cevresinde yasayan Mu‘izzi’nin 19.000 beyit civarindaki Divân’i, bilhassa  Selcuklu sultanlari ve devlet adamlari icin yazilmis siirlerden olusmaktadir. Bu tarihi  sahsiyetler hakkinda verilen malumat Buyuk Selcuklu tarihi ve edebiyati acisindan ne  kadar muhimse, bu sahsiyetlerin vefatlarinin ardindan onlari anmak ihtiyaci; devlet,  millet ve din icin yaptiklarini ve ozelliklerini anlatmak da bir o kadar muhimdir. Bu  baglamda bu calisma Mu‘izzi’nin, Divân’da Sultan Meliksâh, Nizâmulmulk, Fahrulmulk,  Terken Hâtun ve Muciruddevle icin yazilan bilgi dolu ve tafsilatli mersiyelerinden ozgun  ornekler sunmaktadir. Calisma sair divanlarinin da tarihe kaynaklik edecek bilgiler  tasidigini, hatta bazi manzumelerin ozellikle kaside ve mersiyelerin doneme taniklik  edecek birinci elden bilgiler tasidigini ortaya koymaktadir.