Podstawowe założenia chrystocentryczno-humanistycznego modelu wychowania w ujęciu prawosławnym

Abstract

Pedagogical issues for ages have inspired teachers to create new theories, searching for ways and means which would allow them to attain the maximum results in the process of obtaining a complete personal maturity by the pupil. The great number of new pedagogical systems demonstrates beyond a doubt the fundamental importance of education. Education is integrally linked to the existence of human beings and co-creates the whole of human reality. A person sees himself and improves himself through interactions with his neighbours and acquaintances. The process of education is the road for the attainment of the fullness of individual life and cannot take place in a vacuum. In the classically accepted methodology of knowledge, the way to the goal, or the method, for the most part must be defined by the actual subject of research. Therefore, if we want to make the Christian model of education the subject of reflection, we must start with the human person who is in need of formulating his thought patterns, vocabulary and his frame of mind in all the aspects of his existence. Before we ask ourselves how and what it means to educate a human being, we must answer the question „What vision of man is connected to the basis of the Christian model of upbringing ?”. The purpose of this article is a short explication of the basic principles of the christocentric-humanistic model of upbringing that could be the point of reference in creating concrete educational strategies. Streszczenie: Problematyka wychowania od wieków inspiruje pedagogów do tworzenia nowych teorii, poszukujących sposobów i środków, które pozwalają uzyskać maksymalne efekty w procesie osiągania pełni osobowej dojrzałości przez wychowanka. Wielość pojawiających się nowych systemów pedagogicznych świadczy bez wątpienia o głębokiej trosce, jaką wzbudza wychowanie. Wychowanie jest integralnie sprzężone z egzystencją człowieka i współtworzy otaczającą go rzeczywistość. Człowiek stanowi o sobie przy jednoczesnym współistnieniu z drugim i wśród innych. Proces wychowania jest drogą dorastania do pełni życia osobowego i nie odbywa się w próżni. W klasycznie pojętej metodologii nauk, drogę do celu, czyli metodę, określał w głównej mierze sam przedmiot badany. Jeżeli zatem pragniemy uczynić przedmiotem rozważań chrześcijański model wychowania, należy rozpocząć od podmiotu wychowania, którym jest człowiek, potrzebujący ukształtowania swojej myśli, słowa i postawy we wszystkich aktach swojego istnienia. Dlatego, zanim zapytamy, co to znaczy wychowywać człowieka, należy odpowiedzieć na pytanie „Jaka wizja człowieka stoi u podstaw chrześcijańskiego modelu wychowania?” Celem niniejszego artykułu jest krótkie przedstawienie podstawowych założeń chrystocentryczno-humanistycznego modelu wychowania, który mógłby być punktem wyjścia w opracowaniu konkretnych strategii edukacyjnych.