Imigranci w Hiszpanii w dobie kryzysu. Reakcje hiszpańskiej opinii publicznej i prasy w okresie 2008-2011

Abstract

Immigration in Spain in times of crisis. Spanish public opinion and press reactions in the period from 2008 to 2011 In recent decades immigrants considerably influence the social and cultural landscape of Spain. The immigration brings a new dimension of multiculturalism phenomenon and enriches the hybrid (ethnic, regional, linguistic) Spanish identity. All immigrant communities are factors of cultural change in different levels of social life. Their impact on the receiving society can be both measured through the “hard” statistical data and described from the subjective perspective focusing on the social representations, expectations, fears, lifestyle  and mentality changes, cultural closeness and remoteness, etc. Over the last years the global crisis has been a idee fixe of the socio-economic (but also cultural) discourse in many parts of the world. Spain was placed among countries most affected by the recession. Its economic downturn and social impasse led to internal political crisis (the accelerated general elections in 2011) and to appearance of the protest movement Indignados fighting for better conditions for life.  Immigrants have become one  the most relevant participant of the social changes in times of recession and conflicts. The intent of this article is to present the situation of  the immigrant community in Spain in the period from 2008 to 2011, in reference to statistical reports, public opinion surveys and selected comments of Spanish press. Imigranci w Hiszpanii w dobie kryzysu. Reakcje hiszpanskiej opinii publicznej i prasy w okresie 2008-2011 Imigranci są od kilku dekad bardzo istotnym elementem hiszpanskiego spoleczenstwa. Ich obecnośc w Hiszpanii to stosunkowo nowe oblicze wielokulturowości, wspolistniejące (nie zawsze zgodnie) z innymi skladnikami zlozonej hiszpanskiej tozsamości: etnicznej czy regionalnej. Spoleczności imigranckie są czesto nośnikiem zmiany kulturowej na roznych poziomach zycia spolecznego. Bywają motorem przemian zarowno w sensie obiektywnym, co pokazuje „twarde” dane (wplyw na rynek prac i strukture zatrudnienia,  system edukacji, czy kierunek polityki spolecznej), jak i w wymiarze bardziej subiektywnym, dotyczącym spolecznych wyobrazen, oczekiwan, niepokojow (przemiany stylu zycia, mentalności, dynamika tolerancji vs. zamkniecia kulturowego, poczucie nowych zagrozen w spoleczenstwie przyjmującym etc.). W ostatnich latach tematem przewodnim debaty spoleczno-ekonomicznej, ale takze kulturowej,  stal sie postepujący kryzys dotykający zachodnie spoleczenstwa. Hiszpania to jeden z tych krajow, w ktorych ten impas przyjąl szczegolnie wyrazistą forme. Świadczyly o tym m.in. zawirowania na wewnetrznej scenie politycznej (przyspieszone wybory parlamentarne w 2011 r.), czy powstające ruchy spoleczne walczące o poprawe warunkow zycia: Indignados. Imigranci stali sie waznymi uczestnikami wydarzen i przemian spolecznych zachodzących w dobie recesji i konfliktow. Celem artykulu bedzie proba przedstawienia sytuacji spoleczności imigranckich w Hiszpanii w latach 2008-2011, w odwolaniu do raportow statystycznych i sondazy opinii publicznej w Hiszpanii  oraz wybranych komentarzy hiszpanskiej prasy.