Noty łacińskie w Kazaniach świętokrzyskich

Abstract

Partie łacińskie w Kazaniach świętokrzyskich nie mają bogatej trady­ cji badawczej, i w przeciwieństwie do tekstu polskiego, były przez długi czas pom ijane w analizach oraz edycjach, a nawet rzec m ożna lekcewa­ żone. W rażenie, jakie wywarł na pokoleniach badaczy relikt cudownie ocalonych fragmentów języka polskiego sprzed siedmiu stuleci oraz predylekcja do traktowania Kazań jedynie jako zabytku języka polskiego, z niedocenianiem homiletycznego charakteru gatunku, zepchnęło na margines ten aspekt „relikwii świętokrzyskiej”. Sprawy nie ułatwiał rów­ nież ówczesny stan badań nad kaznodziejstwem średniowiecznym w ogólności w rodzimej i obcej humanistyce, których burzliwy rozwój przypadł dopiero na ostatnie cztery dziesięciolecia, i który jeszcze dziś daleki jest od ostatecznych rozstrzygnięć. Kilka jednak rozwiniętych w międzyczasie nurtów zainteresowań, dotyczących przede wszystkim transmisji tekstów kaznodziejskich, a szczególnie zjawiska bilingwizmu i kazań wernakularnych, trzeba uznać za szczególnie pom ocne w in tere­ sującym nas kontekście. Taki stan rzeczy miał oczywiście wpływ na dotychczasowe analizy i płynące z nich wnioski. D opiero najnowsza edycja oraz kilka poprze­ dzających ją szczegółowych studiów ponownie wyniosły z zapom nienia ten niezwykle istotny, a może nawet kluczowy aspekt Kazań. W najnow­ szej edycji przypomniał o tym Mieczysław Mej or (s. 81), którem u zresztą zawdzięczamy odnowienie, a raczej inicjację badań nad łacińskimi pa r­ tiami tekstu^