UYGUR ATASÖZLERİ VE DEYİMLERİNDE GEÇEN ÇİNCE ALINTILAR ÜZERİNE

Abstract

Turklerin Cinlilerle olan tarihi, siyasi, iktisadi ve kulturel iliskileri cok eskilere dayanir. Bu iliski Hun doneminden baslayarak Gokturk ve Uygur donemi boyunca devam etmistir. Uygurlar 9. yuzyilin ortalarinda eski yurtlari olan Dogu Turkistan topraklarina gelip yerlestikten sonra, ozellikle Cinliler 19. yuzyilda bu bolgeyi isgal ettikten sonra da surdurulen bu iliskilerin her iki milletin diline ve edebiyatina yansimis olmasi gayet dogaldir. Bugun Cincede yuzlerce Turkce alinti oldugu gibi Turkcede de, ozellikle Uygur Turkcesinde cok sayida Cince alinti soz konusudur. Bugun Uygur Turkcesi sozvarliginin onemli bir parcasi hâli ne gelmis olan bu alintilar Uygur Turkcesinin konusma dilinde, edebi eserlerinde, ozellikle sozlu edebiyat eserlerinde sik sik karsimiza cikmaktadir. Uygur atasozleri ve deyimlerinde kullanilan Cince alintilar buna ornektir.