„Co jest największym szczęściem młynarza? Że worki nie mówią”. Zarządzenia młyńskie w południowych Niemczech

Abstract

W południowych Niemczech i całej Europie przed 1800 rokiem stereotyp „nieuczciwego młynarza” wypierał stopniowo pozytywny wizerunek tego zawodu, dziś wysoko cenionego. Badane źródła – przede wszystkim zarządzenia młyńskie i policyjne – pochodzą między innymi z dawnych miast cesarskich Augsburga, Kempten, Memmingen i Norymbergi, z margrabstw Brandenburg-Ansbach, Brandenburg-Bayreuth oraz z Saksonii. W rezultacie można stwierdzić, że: 1. Istnieje wiele zarządzeń młyńskich różnych ustawodawców (miasta, miejscowości targowe, terytoria) ze zróżnicowanych kulturowo regionów. 2. Liczne przepisy wspierały – poprzez sankcje oraz szczegółowe i prawnie wiążące objaśnienia – „dobre rządy” w młynach. 3. Pomimo regionalnego zróżnicowania oraz nakazywanej ochrony konsumentów, negatywny wizerunek zarządców młynów utrzymywał się przez długi czas. W konsekwencji nowożytne normy prawne i codzienne funkcjonowanie młynów muszą być rozpatrywane badawczo pod kątem historii regionalnej, historii prawa, aspektów społeczno-ekonomicznych i geograficznych.