Dževada Karahasana pisanie ogrodów

Abstract

Przedmiotem analizy w tym artykule jest zbiór esejów Knjiga vrtova (Księga ogrodów) pióra jednego z najważniejszych współczesnych pisarzy Bośni i Hercegowiny, Dževada Karahasana. Tom jest autorską konfiguracją różnych tematycznie tekstów, które łączy motyw i metafora ogrodu. Księgę można potraktować jako literacką kolekcję ogrodów, która dla autora staje się ramą opowieści o przesyconej duchowością islamu kulturze Bośni, widzianej zarówno w specyfice lokalnej, jak i perspektywie uniwersalnej. Także pod względem kompozycji Księga Karahasana nawiązuje do architektury ogrodu, co łatwo można skojarzyć z etymologią terminu antologia, oznaczającą zbiór/bukiet kwiatów. U bośniackiego pisarza kompozycyjno-narratologiczna funkcja ogrodu zyskuje określony, orientalny układ odniesienia − przede wszystkim w postaci Księgi tysiąca i jednej nocy, gdzie ogród staje się węzłowym elementem niemal każdej, składającej się na to dzieło historii. Namysł nad literackim konceptem Karahasana, zmaterializowanym w Księdze ogrodów, ma być próbą odpowiedzi na pytania o to, w jaki sposób doświadczenie oraz tradycja islamskiej kultury piśmienniczej i wizualnej (arabeska) modeluje autorski