Нямецкія салдаты ва ўспамінах беларускіх вяскоўцаў пра перыяд нацысцкай акупацыі (1941-1944 гг.)

Abstract

W białoruskiej historiografii kwestia postaw ludności zamieszkującej tereny Białorusi wobec niemieckiej okupacji w czasie II wojny światowej nie została dotąd wystarczająco zbadana, co zadecydowało o wyborze tematu niniejszego artykułu. Celem publikacji był opis stosunku Białorusinów wobec żołnierzy hitlerowskich w latach 1941–1944 na podstawie relacji ustnych mieszkańców wybranych wsi północnej Białorusi. Badanie wykazało, że w analizowanym okresie indywidualne oceny autochtonów były zróżnicowane i – w zależności od sytuacji – obejmowały zarówno charakterystyki negatywne („nieludzki wróg”), jak i pozytywne („dobry nieznajomy”). Z kolei w świadomości zbiorowej utrwalił się negatywny wizerunek okupanta, wywołujący w miejscowej ludności poczucie niepewności, lęku i strachu. Wobec powszechnego terroru stosunek żołnierzy Wermachtu do lokalnej ludności jedynie sporadycznie oceniany był jako humanitarny.