The Conquest of Bait al-Makdis by Saladin al-Ayyûbî and its Reflections on Tafsîrs

Abstract

Beytulmakdis’in kalbi mesabesindeki Mescid-i Aksâ, Muslumanlarin ilk kiblesi olup Islam’daki uc mukaddes mescidin ucuncusudur. Hz. Peygamber’in Isra ve Mirac mucizesinin duraklarindan biri olan bu sehir, Hz. Omer doneminde Muslumanlarin yonetimine girmis, yaklasik bes asir boyunca insanlar burada, guven ve istikrar icinde yasamis, ozgurce ibadetlerini ifa etmislerdir. Ancak bolgedeki Musluman yoneticilerin kendi aralarindaki cekismelerini firsat bilen hacli ordulari, 1099 yilinda Beytulmakdis’i ele gecirmis, tarihte benzeri az gorulen bir katliam gerceklestirmis, Musluman ve Yahudi ayirt etmeden sehirdeki nice insani oldurmus, mabetlerini tarumar etmislerdir. Bu hunharca katliamin ayrintilari, bizzat kendi tarihcileri tarafindan da tarihin utanc sayfalarina kaydedilmistir. 88 yil suren isgal donemi boyunca zihni ve kalbi her daim Beytulmakdis’in kurtulusu ile mesgul olan Musluman liderlerden biri de Selahaddin Eyyubi olmustur. O, yillar suren hazirlik doneminin ardindan 1187 yilinda kutlu bir zaferle Beytulmakdis’i canilerin elinden kurtararak ozgurlugune kavusturmustur. Buyuk kumandan Selahaddin’in bu zaferi, tum Islam âleminde buyuk bir sevincle karsilanmistir. Islam dunyasinda bu kutlu fethin yansidigi yerlerden birisi de fetih sonrasi tarihlerde yazilan tefsirlerdir. Allah’in kelaminin daha iyi anlasilmasi ve mesajlarinin insanliga ulastirilmasi icin gayret gosteren mufessirlerin eserlerinde de bu fethin izlerine rastlanmaktadir. Buradan hareketle calismamizdaki hedefimiz, kutlu fethin tefsirlerdeki izlerini surmek, bu sevincin, mufessirlerin sozlerine nasil yansidigini tespit etmek olacaktir.