Fiziksel Bir Anomali Olarak Klasik Arap Kültüründe “Körlük” ve Körler Etrafında Şekillenen Mizahi Edebiyat

Abstract

Klasik Arap edebiyatında görme kusurlarına ilişkin mizahi anlatılar içerisinde en yoğun malzemeyi âmâ figürü ve körlük teması etrafında kurgulanan rivayetler oluşturur. Savaş, kavga, bakımsızlık, genetik rahatsızlıklar vb. sebeplerle toplumda nicelikçe hiç de azımsanmayacak durumdaki bu figür, hem nazım hem nesir ürünlerinde hiciv, teşbih, mesel, ironi, tahkir vb. gayelerle sık sık edebiyat ve mizaha konu edilmiş, yaratıcı şair ve nasirler sayesinde komik hikâyelerin oluşmasına zemin hazırlamıştır. İşte bu makale çalışmasında, kadim Arap kültüründe niceliksel olarak da hayli önem arz eden son derece insani bir durumun -körlük anomalisinin- hususen anekdotik yönü üzerinde durulacak, tarihsel ve yarı efsanevi anlatılarda detaya ne denli dikkat edildiğine işaret edilecektir.