Pomiędzy stygmatyzacją a akceptacją ciała. Medialne dyskursy wokół osób z otyłością

Abstract

Nienormatywna waga ciała podlegała zmiennym ocenom w czasie. Piętnowanie otyłości ze względów estetycznych rozpoczęło się w świecie zachodnim dopiero w drugiej połowie XIX w., a w XX wieku dostrzeżono jej związek ze zwiększoną śmiertelnością. Masa ciała jest związana ze społecznymi i kulturowymi znaczeniami, które wpływają na tożsamość człowieka, a dyskusje na jej temat wywołują spore emocje. Słowa używane w odniesieniu do masy ciała mogą wpływać na postrzeganie siebie, postawy i zachowania ludzi. Badania eksperymentalne pokazują, że nawet krótka ekspozycja na słowa związane z ciałem może wywołać automatyczne oceny i osądy dotyczące kształtu i wagi ciała. Te negatywne i często ukryte skojarzenia są symptomem szerszej społecznej stygmatyzacji związanej z wagą. Ostatnie dowody wskazują na globalizację i obecność piętna wagi zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się na całym świecie. Liczne badania wskazują ponadto, że zawstydzanie wagą nie prowadzi do jej redukcji, ale do jej zwiększenia. Dlatego z punktu widzenia zdrowia publicznego istotne jest wypracowanie komunikatów co najmniej nie stygmatyzucjących. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie istniejących badań na temat stygmatyzujących treści w mediach, jak również analiza trzech wybranych kampanii społecznych związanych z otyłością.