Problem unikania powinności kurialnych przez dekurionów w IV wieku n.e. w świetle Kodeksu Teodozjańskiego

Abstract

Na przełomie III i IV wieku n.e. pozycja członków rad miejskich uległa zmianie. Szczególnie legislacja cesarza rzymskiego Konstantyna I (306–337) spowodowała, że członkostwo w radach stało się obowiązkowe. Prowadziło to do unikania służby przez kuriałów i spadku liczebności członków rad miejskich. Jak głęboki był to proces, jest kwestią dyskusji współczesnych badaczy. W niniejszym artykule prezentuję najważniejsze sposoby unikania służby w radach miejskich na podstawie źródeł normatywnych, szczególnie Kodeksu Teodozjańskiego (rozdział I, księga XII). Na przełomie IV i V wieku w cesarskim ustawodawstwie pojawiają się rozwiązania znacznie ograniczające pozycję dekurionów, zaostrzeniu ulega też ton ustaw.