The use of polychoric and Pearson correlation matrices in the determination of construct validity of Likert type scales

Abstract

Bir bilimsel calismanin teorik altyapisi ne kadar saglam olursa olsun kullanilan olcme araclari gerekli psikometrik nitelikleri tasimiyorsa, bulgularin yorumlanmasinda guven problemi olacak, elde edilen sonuclarla yanlis kararlar alinmasi ise kacinilmaz olacaktir. Olcek gelistirme-uyarlama calismalarinda, kuskusuz en onemli adimlardan biri, aracin psikometrik niteliklerine dair deneysel gecerlilik kanitlarinin ortaya konmasidir. Bu niteliklerden biri de yapi gecerligidir. Likert tipi olcek gelistirme-uyarlama calismalarinda, yapi gecerligine iliskin kanitlarin ortaya konmasi, faktor yapilarinin ortaya cikarilmasi ya da daha onceden kestirilen faktor yapilarinin dogrulanmasi amaciyla faktor analizi kullanilir. Faktor analizi oncesinde sorgulanmasi gereken hususlarin basinda verilerin hangi olcek duzeyinde toplandigi gelmektedir. Analiz surecinde alinmasi gereken onemli kararlardan biri ise hangi iliski matrisinin kullanilacagidir. Faktor analizinde, Pearson ya da polikorik korelasyon matrisi kullanmanin analiz sonuclari uzerindeki etkisini incelemeyi ve sonuclarini karsilastirmayi temel alan bu arastirma betimsel bir arastirmadir. Farkli korelasyon matrisi temelli faktor analizi sonuclarinin birbirinden farklilastigi, maddelerin farkli “madde toplam korelasyonu”, “yuk degeri” ve farkli yonde korelasyon degeri gosterebildigi, farkli faktor sayilarinin ortaya ciktigi, farkli maddelerin olcek disinda birakilabildigi ve test edilen yapinin dogrulanma durumunun degistigi belirlenmistir.